نمادشناسی سوزن دوزی خراسان

سوزندوزی هنری است برگرفته از ذوق و قریحه فرد هنرمند. زن ایرانی با بهرهگیری از روحیه بی غل وغش خود که می توان آن را به دور از همه ناخالصی های جامعه دانست به خوبی و زیبایی توانسته ، آن جاذبه ها و سمبل ها را که خاطرش به واسطه طبیعت به خوبی حس کرده، در لوای هنر به اطرافیان نشان دهد. سوزن دوزی با نخ وسوزن روی پارچه ودیگر بافت ها انجام میگیرد. این هنر در ایران بیشتر در بلوچستان( بلوچ ها)و بعضی از مناطق دیگر ایران همچون اصفهان(ارامنه )، بختیاری ها، شمال کشور(ترکمن ها)، خراسان و یزد (زرتشتیان یزد) انجام می شود. سوزندوزی های این مناطق از لحاظ طرح، رنگ و نوع دوخت با هم تفاوتهایی دارد. سوزندوزی ، یکی از روشهای دیرینه تزیین جامه و بسیاری از منسوجات است که به نوعی در زندگی بشر کاربرد داشته و دارد. دست دوخت ها به جز جنبه تزیینی و شناسنامه ای که دربرگیرنده اقلیم و جامعه پدیدآورندهاش است و عقاید مذهبی روی البسه نیز جلوهگری می کند. در این پژوهش به دنبال پاسخ این سوال هستیم که نمادهای سوزن دوزی خراسان کدامند و با هدف بررسی این نمادها در سوزن دوزی به بررسی این هنر در خراسان میپردازیم و نتیجه تحقیق بیان میکند که بارزترین عنصر در این هنر، رنگ است . در اولین نگاه، هم نشینی رنگ هایی شاد، با کنتراست شدید، در لباسها به چشم می آیند که جلوه خاصی به آنها بخشیده است . تنوع رنگی و کنترانست زیاد دو ویژگی عمده سوزندوزی به شمار می آیند. شاید پیش از هر چیزی دلیل به کارگیری چنین رنگ هایی را باید در طبیعت و فرهنگ منطقه ای جستجو کرد که زادگاه این هنر است . برخی نمادها، این ترکیبی ریتمیک را در چشمان بیننده به وجود می آورد.

کلیدواژه ها:

هنر ، سوزن دوزی ، ایران ، خراسان.