تاثیر تنش خشکی خاک بر روابط آبی اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.)

اکالیپتوس (E. camaldulensis Dehnh.) از گونه های مهم کاشت شده در ایران بوده که سطح قابل توجهی از جنگل های دست کاشت را به خود اختصاص داده است. گونه ای تند رشد و دارای مقاومت بالا نسبت به شرایط نامناسب محیطی است. با این وجود کمبود آب در خاک می تواند بر کمیت و کیفیت رشد گیاه تاثیرگذار باشد. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر روابط آبی آن، آزمایشی با استفاده از لایسیمتر های وزنی و زهکش دار در شرایط طبیعی و در ایستگاه تحقیقات بیابان زدایی شهید صدوقی یزد به مدت سه سال به اجرا درآمد. آزمایش با سه تیمار ۱۰۰درصد (شاهد)، ۷۰ درصد (تنش متوسط) و ۴۰درصد (تنش شدید) ظرفیت زراعی در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. نتایج بررسی های به عمل آمده نشان داد که رفتارهای فیزیولوژیکی گیاه شامل پتانسیل آب، گنجایش نسبی آب (RWC) و میزان قند های محلول در برگ، تحت تاثیر میزان دسترسی گیاه به آب قرار گرفتند. همچنین افزایش مقدار رطوبت خاک تاثیری بر مقدار قند های محلول در ریشه و مقدار پرولین برگ نداشت (۰۵/۰P<). با افزایش مقدار رطوبت خاک، گنجایش نسبی آب افزایش یافت (۰۰۱/۰P<). افزایش رطوبت خاک موجب کاهش پتانسیل آب (۰۰۱/۰P<) و مقدار قندهای محلول در برگ (۰۰۱/۰P<) شد. نتایج مذکور بیانگر واکنش گیاه به تنش خشکی از طریق تطابق اسمزی با افزایش مقدار قندهای محلول در برگ ها و در نتیجه افزایش پتانسیل آب و جذب آب بیشتر از خاک است، هرچند این توانایی کم است. با این شرایط این گیاه را نمی توان جزء گیاهان مقاوم به خشکی قلمداد کرد.

کلیدواژه ها:

اکالیپتوس (E. camaldulensis Dehnh.) ، تنش خشکی ، پتانسیل آب ، گنجایش نسبی آب ، قند­های محلول ، پرولین