اثرهای تغییر تعرفه گمرکی واردات بر قاچاق چوب در جنگل های شمال کشور

دراین تحقیق تاثیر کاهش تعرفه گمرکی چوب و فراورده های چوبی بر حفاظت از جنگل های شمال کشور بررسی شده است. در این پژوهش قاچاق چوب به عنوان شاخص حفاظت جنگل و متغیر وابسته در نظر گرفته شد. متغیرهای مستقل متعددی شامل سرانه تولید ناخالص داخلی، قیمت نفت، یگان حفاظت، تعرفه گمرکی، مقدار و ارزش واردات و صادرات انواع فراورده های چوبی، مقدار و قیمت داخلی چوب آلات در طی سال های ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۴ در نظر گرفته شدند. به منظور بررسی دقیق تر، تعرفه گمرکی به همراه ارزش و مقدار انواع فراورده های وارداتی به سه گروه چوب آلات خام، واسطه و نهایی تفکیک شدند. در نهایت، با استفاده از روش حداقل مربعات تاثیر همه عوامل یادشده بر قاچاق چوب با ارائه مدل رگرسیونی بیان شد. مدل حاصل نشان داد که مقدار واردات چوب آلات واسطه و تعرفه گمرکی چوب آلات خام به ترتیب بیشترین تاثیر را بر حجم قاچاق چوب می گذارند. شبیه سازی مدل و برآورد حساسیت قاچاق چوب نشان داد که به طور متوسط به ازای یک درصد تغییر حجم واردات چوب واسطه و تعرفه چوب خام، قاچاق چوب به ترتیب ۲۵/۰ و ۲۰/۰ درصد تغییر می یابد. تاثیرپذیری اندک قاچاق چوب از تعرفه چوب خام ممکن است به دلایلی همچون پابرجایی دیگر محدودیت های واردات مانند ممنوعیت ورود گرده بینه با پوست و کاهش همزمان تعرفه تمامی فراورده های مرتبط باشد. این بررسی نشان می دهد کاهش چشمگیر قاچاق، تنها با کاهش تعرفه مقدور نیست و به نظر می رسد باید دیگرعوامل بازار مانند مقدار عرضه (شرایط ورود گرده بینه با پوست و ...) تحت کنترل قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تعرفه چوب خام ، حجم چوب آلات خام ، حفاظت از جنگل های شمال کشور ، قاچاق چوب