شناسایی بذرهای درختان جنگلی داغداغان ( Celtis) بر اساس خصوصیات آندوکارپ میوه

درخت داغداغان یکی از گونه های با ارزش اکولوژیکی است که در رشته کوه های البرز و زاگرس پراکنش دارد. میوه این گونه به صورت شفت است و در مرحله رسیدن کامل، به رنگ زرد یا سیاه دیده می شود. این تنوع در رنگ یکی از موانع تشخیص بذرهای درخت داغداغان است. به منظور شناسایی صفت های مناسب در تفکیک بذرهای گونه های داغداغان در ایران، صفت های متفاوتی مورد ارزیابی قرار گرفته شد. در این میان، صفت آندوکارپ میوه از ارزش تفرقی بیشتری برخوردار بوده است. در این تحقیق، چهار گونه از بذرهای درختان داغداغان که در ایران از مناطق مختلف رویشی گزارش شده، مورد بررسی قرار گرفت. خصوصیات به کار گرفته شده آندوکارپ میوه عبارتند از رنگ، ابعاد، شکل، تعداد و اشکال برجستگی های موجود در سطح آندوکارپ به انضمام حلقه های در بر گیرنده (Rim). نتایج نشان داده است که بذر گونه C. glabrata به دلیل داشتن آندوکارپ با سطح صاف و دو عدد حلقه در برگیرنده، به راحتی قابل تفکیک است. همچنین بذر گونه C. australis به لحاظ آندوکارپ تخم مرغی با یک منقار در انتها، قابل شناسایی است. از لحاظ خصوصیات آندوکارپ بینC. caucasica  و C. tournefortii شباهت های زیادی وجود دارد و به منظور شناسایی بذر این دو گونه، باید صفات تکمیلی دیگری را در نظر گرفت. نتایج کلی نشان می دهد که در جنس داغداغان بذر و آندوکارپ متعلق به گونه هایی که در رویشگاه مساعدتر پراکنش دارند، بزرگ تر از آندوکارپ گونه های متعلق به رویشگاه های خشک است. صفت رنگ و شکل آندوکارپ را به عنوان بهترین صفت شناسایی، می توان در نظر گرفت. همچنین به منظور تفکیک بذر گونه های داغداغان ایرانی، می توان کلید شناسایی تهیه کرد.

کلیدواژه ها:

داغداغان ، بذر ، آندوکارپ ، ایران ، کلید شناسایی