بررسی مهم ترین نظرات و بنیادهای نظری آلتوسر

در این نوشتار بر آنیم تا مهم ترین نظرات و بنیادهای نظری نظریه اجتماعی آلتوسر را ارزیابی کنیم. در این مقاله که با استفاده از اسناد، کتاب ها و مقاله های مختلف داده های موردنظر جمع آوری گردید و سپس به تحلیل آن پرداخته شد. مارکسیسم ساختاری آلتوسر در واکنش به دو تفسیر از مارکس، و بازخوانی او بسط یافته است. آلتوسر نخست در برابر رهیافت مارکسیسم ارتدکس ایستاد و از آن انتقاد کرد؛ دومین رهیافت موردانتقاد آلتوسر، مارکسیسم هگلی و حلقه فرانکفورت است. او تلاش کرد نظریه مارکسیستی را هم از جبرگراهایی اقتصاد و هم از رهیافت انسان گرایانه لوکاچ و حلقه فرانکفورت بر حذر دارد. تلاش هایی آلتوسر برای فرار از تقلی گرایی نظریه مارکسیستی، تا حدودی موفقیت آمیز بود؛ اما چرخش آلتوسر بیشتر درون پاردایمی بود و ازنظر ماهوی نظریه مارکسیستی را از محدودیت های بنیادی در عرصه های هستی شناسی، معرفت شناسی، انسان شناسی و روش شناسی نجات نداده است. ریشه های فکری آلتوسر تحت تاثیر هگل و مارکس است، و از زبان شناسی بهره فراوان برده است. براساس تقسیم بندی کلاسیک ،آلتوسر ازجمله کسانی است که به اصالت جمع قائل است، و می گوید ایدئولوژی موجودیت مادی دارد.آلتوسر به تحقیق نظری بیشتر اهمیت می دهد تا تحقیق عملی و تجربی، و در نظریه ی خود برای روبناهای سیاست، و ایدئولوژی نقش نسبتا مستقل قائل شده و می-گوید تشکل اجتماعی از سه عنصر سیاست،اقتصاد,و ایدئولوژی ساخته می شود. آلتوسر به تعیین چندوجهی سطوح سه گانه معتقد است، اما در تحلیل نهایی اقتصاد را تعیین کننده و عامل اصلی می داند.

کلیدواژه ها:

ویی آلتوسر ، ایدئولوژی ، نظریه ، بنیادهای نظری ، مارکسیسم ، مارکسیسم ساختاری ، مارکسیسم ارتدکس.