بررسی تاثیر پروتکل اسلامی کنترل اضافه بار اطلاعات بر اضطراب ناشی از کرونا

سابقه و هدف: در عصر اطلاعات و تبادل فوق سریع داده ها، حجم اطلاعات تولید و عرضه شده به انسان ها موجب پدید آمدن چالش هایی نظیر اضافه بار اطلاعات و اضطراب اطلاعاتی-شناختی شده که به نوبه خود سلامت روانی افراد را به مخاطره افکنده است. بیماری کرونا نیز با به وجود آوردن حجم وسیعی از اطلاعات باعث ایجاد اضطراب در افراد شده است. اندیشمندان غربی راهکارهایی را برای رهایی از این آسیب ها پیشنهاد کرده اند. متون دینی اسلامی نیز حاوی مطالبی در این زمینه است. پژوهش حاضر قصد دارد با استفاده از منابع اسلامی، به تدوین پروتکل مقابله با اضافه بار اطلاعات بپردازد و تاثیر آن را در راستای کاهش اضطراب ناشی از کرونا بررسی کند. مواد و روش ها: پژوهش حاضر ترکیبی از دو روش کیفی و کمی است؛ روش کیفی یک روش دینی است که بر اساس آن برای استخراج پروتکل مقابله با اضافه بار اطلاعاتی از منابع اسلامی، از شیوه تحلیل محتوای آیات و روایات اسلامی استفاده می کند. روش کمی یک طرح نیمه آزمایشی است که روی سه گروه بیمار (هر گروه ۱۲ نفر) با نشانه های اضطراب ناشی از کرونا و اضطراب بیشتر از حد متوسط اجرا شد. در این پژوهش از آزمون اضطراب کتل برای جمع آوری اطلاعات اضطراب استفاده شد. دو گروه از سه گروه، گروه آزمایش و یک گروه، گروه کنترل بودند. یکی از گروه ها پروتکل اسلامی مقابله با اضافه بار اطلاعات و گروه دیگر درمان شناختی رفتاری را دریافت کردند. نتایج آزمون در هر سه گروه در سه دوره زمانی اندازه گیری و با هم مقایسه شد. یافته ها: این پژوهش با هدف تدوین پروتکل مقابله با اضافه بار اطلاعات و کاهش اضطراب ناشی از کرونا انجام شد. با بررسی منابع اسلامی سه راهکار اساسی شامل توجه به منبع اطلاعات دریافتی و غربال دانش زیان بار، دریافت اطلاعات به صورت تدریجی و ترک پرسشگری در مورد امور منجر به ناراحتی و تدبر در اطلاعات دریافتی به دست آمد. این سه راهکار به منظور کاهش اضطراب ناشی از کرونا در ۶ جلسه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد پروتکل مقابله با اضافه بار اطلاعات بر مبنای منابع اسلامی در مقایسه با پروتکل شناختی رفتاری، کارآمدی مناسب تری در کاهش اضطراب ناشی از کرونا داشته است. استنتاج: یکی از روش های موثر در کنترل اضطراب، کنترل اطلاعات ورودی برای پردازش بهتر است. پردازش مناسب اطلاعات در زمینه های مختلف همانند کرونا بر کاهش میزان اضطراب اثر معناداری دارد.

کلیدواژه ها:

Anxiety ، Corona ، Information overload ، Islamic protocol ، اضافه بار اطلاعات ، اضطراب ، پروتکل اسلامی ، کرونا