استخراج پهنه های سیلابی با استفاده از نسبت گیری طیفی داده های ماهواره ای Landsat-۸ و Sentinel-۲ (مطالعه موردی: سیل آق قلا)

امروزه با تغییرات به وجود آمده در ساختار محیط زیست شاهد وقوع روزافزون بلایای طبیعی از جمله سیلاب های ناگهانی در برخی نقاط کشور می باشیم. شهرستان آق قلا به دلیل عبور رودخانه گرگانرود همواره سیلاب های مخربی را تجربه کرده است. در تحقیق حاضر به منظور پهنه بندی سیلاب رخ داده در فروردین ماه ۱۳۹۸ و برآورد مساحت و تغییرات سری زمانی پهنه های سیلابی از تصاویر ماهواره ای سنتینل-۲ و لندست-۸ به دلیل توان تفکیک مکانی نسبتا بالا، رایگان و در دسترس بودن استفاده شده است. بعد از پیش پردازش های انجام شده بر روی تصاویر، شاخص NDWI و MNDWI بر تصاویر اعمال گردید. مساحت پهنه های سیلاب برای سری زمانی مورد نظر بر اساس دو شاخص ذکر شده برای شهرستان و شهر آق قلا به تفکیک محاسبه گردید. شاخص MNDWI نسبت به شاخص NDWI برای شناسایی پهنه های سیلابی دارای گل ولای و پهنه های با رطوبت بالا مناسب تر است، به همین دلیل مساحت پهنه های بدست آمده برای شهرستان و شهر آق قلا با استفاده از شاخص MNDWI به ترتیب ۵/۳۸ و ۸۸ درصد از مساحت پهنه های بدست آمده از شاخص NDWI بیش تر است. بیش ترین مساحت پهنه های سیلاب مربوط به شاخص MNDWI در تاریخ چهاردهم فروردین ۱۳۹۸ بود که برای شهرستان و شهر آق قلا به ترتیب برابر ۴۵۳/۲۶۲ و ۰۹۱/۵۱ کیلومتر مربع می باشد، نقشه های پهنه بندی در این تاریخ ناشی از دبی پیک ۷۳۹ مترمکعب بر ثانیه با دوره بازگشت ۵۰ ساله می باشد. با توجه به نقشه های بدست آمده بارش با دوره بازگشت ۵۰ ساله باعث آبگرفتگی شمال و شرق شهر آق قلا می شود. شاخص MNDWI برای محاسبه مساحت پهنه های سیلاب هنگامی که سیلاب همراه با گل ولای باشد، ۵۲ درصد نتایج بهتری نسبت به NDWI ارائه می کند.

کلیدواژه ها:

آق قلا ، پهنه بندی ، سیل ، گرگانرود ، Sentinel-۲ ، Landsat-۸ ، MNDWI ، NDWI