کاربرد روش ریزمقیاس گردانی آماری در برآورد تغییراقلیم حوزه کرخه تا محل سد

رشد سریع فعالیت­های صنعتی و در نتیجه افزایش گازهای گلخانه­ای در چند دهه اخیر باعث برهم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده است که به آن پدیده تغییر اقلیم اطلاق می­شود. این پدیده به طور مستقیم بر پارامترهای متئورولوژیکی تاثیر گذار خواهد بود. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات تغییرات اقلیمی بر روی بارندگی و دمای حداکثر و حداقل حوزه کرخه در دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۹ میلادی می باشد. بدین منظور با در نظر گرفتن حوزه کرخه،  ابتدا  با استفاده از سناریوهای اقلیمی مدل­های جفت شده اقیانوس - اتمسفر گردش عمومی جو  و دوره پایه ۱۹۷۱ تا ۲۰۰۰، به انتخاب مدل معرف منطقه پرداخته شد. مقایسه شاخص­های عملکرد مدل­های مختلف AOGCM در شبیه­سازی دما و بارندگی نشان می­دهد که در مجموع می­توان مدل HadCM۳ را به عنوان مدلی که مقادیر دما و بارندگی را با شاخص­های عملکرد مناسب شبیه­سازی می­کند در نظر گرفت.  با در نظر گرفتن ایستگاه های سینوپتیک  و کلیماتولو‍ژی منطقه، مراحل کوچک مقیاس سازی آماری رگرسیونی خروجی مدل AOGCM معرف صورت پذیرفت. کوچک مقیاس سازی آماری رگرسیونی با استفاده از مدل تلفیقی آماری-دینامیکی SDSM صورت گرفت. نتایج نهایی برای آینده نزدیک (۲۰۱۰-۲۰۳۹) نشان دهنده کاهش حدود ۲ درصدی بارش در ایستگاههای سینوپتیک کرمانشاه و خرم آباد و کاهش ۴ درصدی آن در ایستگاه حمیدیه می باشد.  افزایش درجه حرارت حداکثر  برای ایستگاههای فوق بترتیب ۱۱ و ۹ و ۳ درصد و افزایش درجه حرارت حداقل بترتیب ۲۴ و ۴ و ۱ درصد می باشد. با ستفاده از اطلاعات مدل جهانی  HadCM۳ و مدل کوچک مقیاس سازی SDSM و برای آینده نزدیک( ۲۰۳۹-۲۰۱۰)  هرچه از سمت شمال حوزه کرخه به سمت جنوب ( مناطق سردتر به گرمتر) حرکت کنیم تاثیر تغییرات اقلیمی بر درجه حرارت حداکثر و حداقل  کمتر خواهد شد در حالیکه بارندگی روند کاهشی جزیی و در حد ۲ تا ۴ درصد کاهش از شمال به جنوب تغییر می کند.

کلیدواژه ها:

Climate change ، downscaling ، Karkheh River Basin ، SDSM ، HadCM۳ ، AOGCM ، تغییر اقلیم ، ریز مقیاس گردانی ، حوزه کرخه ، مدل SDSM ، AOGCM ، HadCM۳.