مفهوم و ماهیت وقف

وقف, یکی از اعمال حقوقی است که به انشای اراده نیاز دارد و به معنای حبس عین مال و تسبیل منافع آن است اعمال حقوقی به دو دسته عقد و ایقاع تقسیم می شود، فقها درباره ماهیت حقوقی وقف از حیث عقد یا ایقاع بودن اختلاف نظر دارند: ۱. وقف (عام - خاص) با اعلام اراده واقف و بدون نیاز به قبول واقع می شود؛ ۲. وقف خاص به قبول نیاز دارد, ولی در وقف عام, قبول لازم نیست؛۳. در وقف عام و خاص قبول شرط است. قانون مدنی ایران مبتنی بر نظر سوم است. درباره مالکیت مال موقوفه برخی فقها واقف را مالک,برخی عین موقوفه را متعلق به موقوف علیه/علیهم و بعضی هم خدا را مالک مال موقوفه می دانند. . با بررسی ماهیت حقوقی وقف و وضعیت مالکیت مال موقوفه می دانند. با بررسی ماهیت حقوقی وقف و وضعیت مالک مال موقوفه ملاحظه می شود که:۱.وقف,عقد است نه ایقاع۲. با تحقق وقف,شخصیت حقوقی جدیدی شکل می گیرد که مالک مال موقوفه است.به این ترتیب,حقوق مئنی ایران و فقه امامیه به هم نزدیک تر می شوند.