آنالیز ریز رخساره ای، شواهد ژئوشیمیایی و پتروگرافی برای تشخیص کانی شناسی اولیه کربنات های سازند دالان در میدان گازی پارس جنوبی

سازند دالان با سن پرمین پسین در ناحیه زاگرس چین خورده و خلیج فارس دارای منابع عظیم گازی است به طوری که این سازند به همراه سازند کنگان به سن تریاس در حوضه رسوبی خلیج فارس، حدود ۵۰ درصد از ذخایر گازی را دارند. بر مبنای پژوهش های پتروگرافی سازند دالان در چاه شماره X در میدان گازی پارس جنوبی دارای ۳۷۰ متر ضخامت با لیتولوژی غالب دولومیت، آهک دولومیتی و آهک به همراه میان لایه­های انیدریتی است. شناسایی ترکیب کانی­شناسی اولیه این کربنات­ها به دلیل تاثیر فرآیندهای دیاژنتیکی براساس بررسی­های پتروگرافی امری دشوار است، زیرا به مرور زمان آراگونیت و کلسیت دارای منیزیم زیاد به کلسیت کم منیزیم تبدیل شده و باعث تغییر بافت و ترکیب اولیه سنگ می­شوند. در نتیجه باید از بررسی های عنصری به عنوان مکمل پژوهش های پتروگرافی یاری جست. مقادیر عناصر اصلی و فرعی در کربنات­ها به ترکیب کانی­شناسی آن ها وابسته است و ترکیب کانی­شناسی نیز به نوبه خود تحت تاثیر فرآیندهای دیاژنزی تغییر می­یابد. بررسی عناصر اصلی (Ca, Mg) و فرعی (Mn, Fe, Na, Sr) و مقایسه آن ها با نتایجی که محققان مختلف برای ترکیب کانی­شناسی آراگونیتی ارائه کرده اند، و براساس شواهد پتروگرافی نظیر تخلخل قالبی ااییدی، فراوانی زیاد دوکفه ای ها، دولومیتی شدن انتخابی، اسپالد اایید، سیمان فیبری هم ضخامت دریایی بیان گر ترکیب اولیه آراگونیتی در سازند بررسی شده است. براساس پژوهش های پتروگرافی و شناسایی ریزرخساره­ها، تعداد ۱۸ ریزرخساره برای سازند دالان شناسایی شده است. با توجه به ریزرخساره­های شناسایی شده، این توالی کربناته روی یک پلاتفرم کربناته از نوع رمپ هموکلینال نهشته شده است.

کلیدواژه ها:

Dalan Formation ، Carbonate ramp ، Original aragonitic mineralogy ، Sedimentary geochemistry. ، سازند دالان ، رمپ کربناته ، کانی شناسی اولیه آراگونیتی ، ژئوشیمی رسوبی.