بررسی دینامیکی جبهه زایی سطوح زبرین در سه سامانه چرخندی روی ایران و خاورمیانه

در این بررسی پدید? جبهه زایی سطوح میانی و زبرین برای سه سامانه چرخندی که خاورمیانه و ایران را تحت تاثیر قرار داده اند، بررسی شده است. برای این کار، مدل میان مقیاس MM۵ (mesoscale model version ۵) برای هر سه سامانه اجرا شده و با استفاده از برونداد مدل، شامل میدان های دما و باد، هر یک از جملات بردار جبهه زایی برای نقاط شبکه ای در سطوح فشاری متفاوت محاسبه شد. بردار جبهه زایی دارای دو مولفه چرخشی و نرده ای است که هر مولفه شامل جملات تغییر شکل، تاوایی و کج شدگی است. نتایج بررسی جبهه زایی در سه سامانه نشان می دهد که علامت جملات مولفه نرده ای بردار جبهه زایی مورد به مورد می تواند تغییر کند. اثر دو جمله واگرایی و تغییر شکل مولفه نرده ای در دو سامانه ۱ و ۳ به صورت جبهه زایی و در سامانه ۲ به صورت جبهه زدایی است. جمله کج شدگی در سامانه های۱ و ۳ به صورت جبهه زدایی و در سامانه ۲ به صورت جبهه زایی عمل می کند. از نظر مقایسه بزرگی جملات، جمله واگرایی در همه موارد در مقایسه با جملات دیگر کوچک تر است. این در حالی است که در سامانه های ۲ و ۳ جمله کج شدگی و در سامانه ۱ جمله تغییر شکل نقش غالب دارد. برای مولفه چرخشی بردار جبهه زایی، در هر سه سامانه، دو جمله تغییر شکل و کج شدگی دارای مقادیر منفی و جمله تاوایی دارای مقادیر مثبت است. اندازه جمله تاوایی از دو جمله دیگر بزرگ تر است که علت اصلی آن چرخش چرخندی پربندهای دما و ایجاد فرارفت سرد است.

کلیدواژه ها:

جبهه زایی سطوح زبرین ، بردار جبهه زایی ، تغییر شکل واگرایی ، کج شدگی و تاوایی