مقایسهی تاثیر حمام پا و رفلکسولوژی پا بر خستگی بیماران تحت رادیوتراپی

مقدمه: با افزایش سن خطر ابتلا به سرطان افزایش مییابد. رادیوتراپی یکی از روش های درمان سرطان و خستگی از شایع ترین عوارضرادیوتراپی می باشد. حمام پا و رفلکسولوژی پا دو روش آسان و ارزان هستند که ممکن است موجب کاهش خستگی در بیماران سرطانیتحت رادیوتراپی شوند اما میزان اثر آنها در مطالعات مقایسه نشده است. هدف از انجام این مطالعه مقایسه ی تاثیر این دو روش بر خستگیبیماران تحت رادیوتراپی بوده است .مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی دو گروهه بر روی ۶۲ بیمار سرطانی تحت رادیوتراپی در مرکز درمانی رضا (ع) مشهد انجامشد. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه حمام پا و رفلکسولوژی تقسیم شدند. در گروه حمام پا، بیماران از روز هفتم پس از رادیوتراپی بهمدت دو هفته هر شب یک ساعت قبل از خواب برای ۲۰ دقیقه پاهای خود را در آب ۴۱ درجه شناور کردند و در گروه رفلکسولوژی مداخلهاز روز هفتم دورهی رادیوتراپی طی دو هفته هر شب و به مدت ۱۰ دقیقه برای هر پا در ۳ ناحیه شبکه خورشیدی، ناحیه غده هیپوفیز وناحیه غده پینه آل انجام شد. نمرهی خستگی با پرسشنامه سنجش خستگی اسمتس در روز هفت دورهی رادیوتراپی و سپس ۷ ، ۱۴ و ۲۸روز بعد ارزیابی شد .یافته ها: نتایج نشان داد میانگین نمرهی خستگی در مرحلهی قبل از مداخله در دو گروه همگن بود ۲۲۳ / ۰ = P اما در روز ۷ بعد ازمداخله در گروه حمام پا و رفلکسولوژی به ترتیب ۴ / ۲ ± ۰ / ۹۱ و ۳ / ۲ ± ۰ / ۸۷ ( ۰.۰۱ > P ) در روز ۱۴ ، ۲ / ۳ ± ۶ / ۸۰ و ۷ / ۲ ± ۲ / ۷۲ ( ۰.۰۱ >P ) و در روز ۲۸ ، ۶ / ۲ ± ۴ / ۷۱ و ۷ / ۳ ± ۰ / ۵۶ ( ۰.۰۱ > P ) بود که به صورت معنی داری در گروه رفلکسولوژی کمتر بود .نتیجه گیری: رفلکسولوژی پا و حمام پا باعث کاهش خستگی می شود اما رفلکسولوژی پا در کاهش خستگی موثرتر است لذا استفاده از آنتوصیه می شود

کلیدواژه ها:

حمام پا ، رفلکسولوژی پا ، خستگی ، رادیوتراپی ، سالمندی