بررسی روند تحول مناصب ایلخانی و ایل بیگی در جامعه بختیاری (از قاجار تا پهلوی)

ایلخانی و ایل بیگی دو منصب عالیه و مهم در نظام خان سالاری جامعه بختیاری بوده اند. ایلخان در جامعه بختیاری بالاترین مقام ایلی را داشته و پس از او، این ایل بیگ بود که همانند معاون یا دستیار او عمل می کرد. جامعه بختیاری به طور رسمی از دوره ناصرالدین شاه قاجار اتحادیه ایلی تشکیل داد و طی فرمان ناصرالدین شاه ایلخانی به نام حسینقلی خان دورکی در راس آن قرار گرفت. اما خوانین بختیاری، برای رسیدن به مقام ایلخانی و ایل بیگی به رقابت با یکدیگر پرداختند. همین رقابت و اختلافات درونی از یک سو و از سوی دیگر تحریکات برونی شاه، دولت مرکزی، مقامات درباری و یا رهبران ایلات رقیب، باعث تغییراتی در دو منصب ایلخانی و ایل بیگی بختیاری گردید. اما سرانجام با انقراض سلسله قاجار و به قدرت رسیدن رضاشاه، این دو مقام عالیه بختیاری در سال ۱۳۱۳ برای همیشه ملغی شده و به جای آن فرمانداری کل چهارمحال بختیاری تاسیس گردید.

کلیدواژه ها:

ایلخان ، ایل بیگ ، اتحادیه ، خان ، دولت انگلیس ، شاه قاجار ، جامعه بختیاری