انتخاب ژنوتیپ های مناسب کشت پاییزه از توده های محلی ماشک در شرایط دیم مراغه

معرفی ارقام مناسب کشت پاییزه گیاهان علوفه ای در دیمزارهای کشور با شناسایی و انتخاب موثر ژنوتیپ های برتر از بین و درون توده های محلی، امکان پذیر است. در این پژوهش، ۲۵ توده محلی ماشک از گونه های ساتیوا، گل خوشه ای و پانونیکا در قالب طرح لاتیس ساده با کنترل تغییرات موضعی در ایستگاه تحقیقات دیم مراغه مورد بررسی قرار گرفتند. در تجزیه های آماری، اثر تیمار، ثابت ولی اثر تکرار و بلوک های درون تکرار، تصادفی فرض شد. نتایج نشان داد که مدل لاتیس همراه  با روند خطی ثابت در طول ردیف ها برای عملکرد علوفه، مدل لاتیس در مورد ارتفاع بوته و مدل بلوک های کامل تصادفی همراه با روند تصادفی در طول ردیف ها برای تعداد روز تا گلدهی بعنوان بهترین مدل برای کنترل تغییرات موضعی در محل اجرای آزمایش بودند. مقایسه مدل های انتخاب شده با طرح بلوک های کامل تصادفی نشان داد که استفاده از بهترین مدل در مورد عملکرد علوفه، ارتفاع بوته و تعداد روز تا گلدهی از حدود ۳ تا ۹۲ درصد برتری نسبی برخوردار بود. در نهایت، ۱۰ ژنوتییپ برتر از ماشک گل خوشه ای و ۵ ژنوتیپ از ماشک پانونیکا بر اساس بهترین برآورد نااریب خطی و با توجه به انحراف استاندارد مربوطه انتخاب شدند. از آنجائیکه انتخاب بر اساس حداکثر اطلاعات موجود در داده ها بود، چنین نتیجه گیری شد که انتخاب ژنوتیپ های مناسب کشت پاییزه در این تحقیق بصورت موثری انجام گرفته است.