دستاوردها و کاربردهای نتنوگرافی شبکه های اجتماعی در شفافسازی و فسادستیزی

امروزه شبکه های اجتماعی به جزئی جدایی ناپذیر از زندگی اعضای جامعه تبدیل شدهاند. این شبکه ها اگرچه در ابتدا ماهیت سرگرمی و فراغتی داشته اند ولی با گسترش آنها به فضاهای متنوع زندگی مردم، کارکردها و دستاوردهای دیگری نیز پیدا کردهاند. به طوریکه شهروندان از آنها برای ارتباط، دریافت اخبار، مشارکت و اثرگذاری اجتماعی استفاده می کنند. زندگی شخصی ، اجتماعی و سازمانی خود را به اشتراک گذاشته و اطلاعات متعددی را منتشر می کنند. ویژگی های این شبکه ها باعث می شود، با تحلیل و بررسی دادههای موجود در آن و جلب مشارکت مردم در این مسیر، دستاوردهای دیگری نیز به دست آید. به همین منظور هدف پژوهش حاضر بررسی کارکردهای این شبکه ها در فسادستیزی و شفافسازی در جامعه است . رویکردهایی که بتوان از آن برای تحلیل و بررسی شبکه های اجتماعی انجام داد، متعدد است ولی یکی از رویکردهای نوین ، نتنوگرافی یا مردمنگاری اینترنتی است . در این رویکرد دادهها و اطلاعاتی که شهروندان در شبکه های اجتماعی در قالب پیام، پست ، کامنت و... به اشتراک می گذارند در راستای شناخت ابعاد اجتماعی و فرهنگی جامعه مورد استفاده قرار می گیرد. دادهها و اطلاعاتی که می تواند محور شناخت بزه، فساد و آسیب های اجتماعی بالاخص سازمانی و دولتی باشد. به نوعی الزامی در مصاحبه های میدانی و تحلیل های کمی پیمایشی نیست و با کمک رباتهای برنامه نویسی شده و کتابخانه های تعریف شده و مشارکت داوطلبانه مردم، موارد فساد در سازمانها مورد شناسایی قرار می گیرد. شهروندان یا کاربران در این فضا آزادی عمل بیشتری داشته و از سوی دیگر، انبوهی از دادهها ارائه می گردد و رصد مناسب آنها می تواند با شناخت ابعاد یک مسئله اجتماعی همچون فساد، شواهد و مدارک مناسبی برای برخورد با آن به دست آورده و شفافیت را رقم بزند. البته در حال حاضر این روش و تکنیک چالش هایی دارد ولی نوید آوردههای قابل توجهی را در مسیر شفافیت مبتنی بر نظارت همگانی به ما می دهد.

کلیدواژه ها:

نتنوگرافی ، شبکه های اجتماعی ، شفافیت اداری ، فساد اداری ، نظارت همگانی