اقاله در فقه و نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران

این تحقیق به بررسی ماهیت اقاله در فقه و نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. اقاله، یکی از نهادهای انحلال قرارداد در فقه و حقوق شیعه است. نتایج بدست امده نشان می دهد اقاله عقد است، زیرا جوهره وجودی عقد که همان رضایت طرفین می باشد را داراست، ولی نه عقد جدید بلکه فسخ عقد پیشین ، اقاله تابع قواعد عمومی قراردادهاست و لذا رعایت کلیه شرایط اساسی صحت معاملات درباره اقاله لازم می باشد. برای اقاله مدت زمان خاصی احراز نکرده است، همین امر باعث سوءاستفاده اشخاص از این خلاء قانونی شده است و قانون گذار را ناگزیر کرد که در جهت مقابله با این ترفند که موجب ضایع شدن حقوق دولت می شود، ماده ۶۷ و ۱۲۱ قانون مالیات های مستقیم به تصویب برساند. انحلال عقد بوسیله اقاله از زمان اقاله موثر است نه از زمان عقد . نباید جایگاه اقاله را محدود کرد و اقاله را در شمار اسباب سقوط تعهد آورد. اقاله وسیله انحلال و فسخ قرار داد است. هرجایی که حکومت اراده باعث از بین رفتن نظم عمومی و اخلاق حسنه شود، مانع از نفوذ اقاله می باشد، بنابراین اقاله در عقودی مانند نکاح وقف ضمان اقاله صدقه و اقاله اقاله جایگاهی ندارد

کلیدواژه ها:

انحلال قرارداد ، فسخ ، اقاله ، ماهیت اقاله ، فقه ، حقوق