بررسی تطبیقی آموزه های اخلاقی نهج البلاغه با نظام های اخلاقی غربی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 274

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MISHKAT-42-2_006

تاریخ نمایه سازی: 24 آذر 1402

چکیده مقاله:

سه نظریه اخلاقی؛ فضیلت ­گرایی، غایت ­انگاری و وظیفه­ گرایی در فلسفه اخلاق برای تعیین ملاک ارزش فعل اخلاقی مطرح شده است. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که گزاره های اخلاقی نهج البلاغه با کدامیک از موارد یادشده، سازگارتر­ است؟در این راستا، عرضه نظریات رائج در فلسفه اخلاق بر نهج البلاغه به عنوان یکی از منابع اصیل تفکر اسلامی، در ترسیم نظام اخلاقی اسلام راه گشاست. مقاله حاضر با روش توصیفی_ تحلیلی، با توجه به کلام امیرالمومنین(ع)، سرنخ هایی از فهم هنجارهای اخلاقی اسلام را ارائه کرده است. در فرایند تحقیق از گزاره­ های متعدد در نهج البلاغه، نظریه تلفیقی «غایت انگاری فضیلت بنیاد» به دست می ­آید. یافته های پژوهش نشان می دهد غایت مورد نظر آن حضرت(ع)، توحید حضوری و انقطاع الی الله است که از نظر مصداق، با هیچ یک از دیدگاه­‎ های غایت­ گرایی رائج، قابل انطباق نیست.

نویسندگان

محمد سبحانی نیا

استادیار گروه معارف، دانشکده ادبیات دانشگاه کاشان.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دار القرآن الکریم، قم، ...
  • نهج­البلاغه، ترجمه محمد دشتی، پیام عدالت، تهران، ۱۳۹۷ش ...
  • افلاطون، دوره آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، ...
  • ارسطو، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمدحسن لطفی، طرح نو، تهران، ۱۳۷۸ش ...
  • ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، شرح نهج ...
  • اسلامی، سید حسن، «قاعده زرین در حدیث و اخلاق»، علوم ...
  • اسلوت، مایکل، «اخلاق فضیلت»، ترجمه وحید سهرابی­فر، هفت­آسمان، شماره ۵۹، ...
  • بهرامی، ذبیح­الله، «میزان گرایش دانشجویان به هنجارهای اخلاقی»، اخلاق در ...
  • پاشایی، وحید، «غایت در فلسفه اخلاق؛ منظری قرآنی»، اخلاق­پژوهی، شماره ...
  • تمیمی آمدی، عبدالواحد، معجم الفاظ غرر الحکم و درر الکلم، ...
  • جوادی آملی، عبدالله، فطرت در قرآن، نشر اسراء، قم، ۱۳۷۹ش ...
  • جوادی آملی، عبدالله، صورت و سیرت، نشر اسراء، قم، ۱۳۸۱ش ...
  • حسینی­زاده، علی، «غایت تربیت از دیدگاه اسلامی»، تربیت اسلامی، دوره ...
  • خزاعی، زهرا، اخلاق فضیلت، حکمت، تهران، ۱۳۸۹ش ...
  • دهخدا، علی­اکبر، لغت­نامه، دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۷۷ش ...
  • دبیری، احمد «فضیلت­گرایی در اخلاق»، معرفت اخلاقی، شماره ۵، ۱۳۸۹ش ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، دفتر ...
  • سعیدی، فاطمه و دیگران، «شاخص­های وظیفه­گرایی اخلاقی در مکتب اخلاقی ...
  • شیدان شید، حسینعلی، عقل در اخلاق از نظرگاه غزالی و ...
  • شهریاری، روح­الله و دیبا هاشمی­پیکر، «سبک تفکر اخلاقی در نهج­البلاغه ...
  • صادقی، هادی، «اخلاق بدون خدا»، نقد و نظر، سال چهارم، ...
  • صدر، سید موسی، «تئوری رستگاری در قرآن و روایات»، پژوهش­های ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، موسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ...
  • طوسی، نصیرالدین، اخلاق ناصری، خوارزمی، تهران، ۱۳۸۷ش ...
  • طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، مرتضوی، تهران، ۱۳۷۵ش ...
  • فرانکنا، ویلیام کی، فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، طه، قم، ...
  • فارابی، ابونصر، فصول منتزعه، حققه فوزی متری نجار، مکتبه الزهراء، ...
  • فقیهی، سید احمد و یونس حسنی، روش­های تربیت اخلاقی در ...
  • کانت، ایمانوئل، بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمه حمید عنایت و علی ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، دار الکتب الاسلامیه، تهران، ۱۴۰۷ق ...
  • مسکویه، ابی­علی، تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق، بیدار، قم، بی­تا ...
  • مطهری، مرتضی، فلسفه اخلاق، صدرا، تهران، ۱۳۷۵ش ...
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، صدرا، تهران، ۱۳۸۹ش ...
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق ...
  • میرصانع، محمدباقر و هادی صادقی، «اخلاق فضیلت؛ منظری قرآنی»، اخلاق­پژوهی، ...
  • نراقی، مهدی، جامع السعادات، اعلمی، بیروت، بی­تا ...
  • نراقی، احمد، معراج ­السعاده، هجرت، قم، ۱۳۷۷ش ...
  • هولمز، رابرت ال، مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه مسعود علیا، ققنوس، ...
  • نمایش کامل مراجع