معرفی عوامل ژئوپلیتیکی فرهنگی- اجتماعی موثر بر راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران در حوزه خلیج فارس

امروزه کشورهای دنیا تلاش می کنند با بهره گیری از عوامل ژئوپلیتیکی نسبت به اتخاذ راهبردهای مناسب در راستای منافع ملی خود اقدام نمایند. منطقه خلیج فارس و کشورهای پیرامونی آن یکی از مناطق راهبردی دنیا است که به دلیل ارزش های ارتباطی، ژئواکونومیکی، ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هدف این مقاله، شناسایی عوامل ژئوپلیتیکی فرهنگی- اجتماعی موثر بر راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس است. نوع تحقیق توسعه ای و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و موردی زمینه ای است. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است و با بهره گیری از اسناد و مصاحبه با خبرگان عوامل شناسایی و نسبت به تعیین نقش آن ها در قالب بسترهای فرصت آفرین، تهدید زا، قوت و ضعف اقدام گردید. در تحلیل کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده شده است.در بخش کمی نیز پرسش نامه های مربوطه طراحی گردیده و بین جامعه آماری ۴۰ نفری به صورت تمام شمار توزیع و با روش های تجزیه وتحلیل آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS به جمع بندی و ارزیابی سوال های تحقیق پرداخته شده است. درنهایت ۱۷ عامل استخراج و معرفی گردید که «مسلمان بودن و پیروی اکثریت مردم منطقه از اسلام و وجود اماکن مقدس مسلمانان در مکه و مدینه» و «رویکرد منفی کشورها به ایران زمینه و بسترساز پدیده هایی چون ایران هراسی و شیعه هراسی در منطقه» و «وجود مذهب شیعه به عنوان عوامل پایدار انسجام بخش و وحدت آفرین در میان ملت ایران و از عناصر بسیار مهم در بازپیدایی هویت ایرانی» به عنوان مهم ترین عوامل ژئوپلیتیک فرهنگی-اجتماعی موثر بر راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس رتبه بندی گردیدند

کلیدواژه ها:

ژئوپلیتیک ، عوامل ژئوپلیتیکی فرهنگی اجتماعی ، راهبرد دفاعی ، خلیج فارس