بودجه ریزی و آنتروپی در اقتصاد ایران: کاربردی از اقتصاد فیزیک

هدف اصلی مقاله ی حاضر محاسبه و تجزیه تحلیل میزان آنتروپی مرتبط با تخصیص بودجه و بررسی تاثیر بودجه ریزی بر روند آنتروپی است. برای رسیدن به این هدف از آنتروپی شانون و داده های اعتبارات هزینه ای مصوب بودجه بین فصول ۲۱گانه در دوره های ۹۷-۱۳۸۷ استفاده شده است. برای محاسبه ی آنتروپی در ابتدا تابع چگالی توزیع برآورد شده است. برای محاسبه ی توابع چگالی نیز از منحنی لورنز برای بودجه های مصوب استفاده شده است. نتایج نشان دهنده ی وجود عدم تقارن و درجه ی بالای بی نظمی در توزیع منابع بین عوامل و غیر یکنواختی توزیع است. نتایج همچنین نشان می دهد که در طول دوره ی مورد بررسی، مدیریت بودجه به صورت کارآمدی صورت نگرفته است و منجر به افزایش آنتروپی اقتصاد و هدرروی منابع شده است. بیشترین نوسانات در مقدار آنتروپی مربوط به دوره ی نهم و دهم (۱۳۸۷ - ۱۳۹۱) است که نشان می دهد در این دوره نسبت به دوره ی دولت یازدهم و دوازدهم (۱۳۹۲ - ۱۳۹۷)، سیستم اقتصادی از پایداری کمتری برخوردار بوده است. همچنین تغییرات دولت باعث بهبود اندک مدیریت توزیع منابع شده اما اثر چشمگیری بر آن نداشته است.

کلیدواژه ها:

آنتروپی شانون ، بودجه ریزی ، اقتصاد فیزیک ، ایران