اولین مورد گزارش شده از جهش در COL۱۱A۲ با ناشنوایی ارثی اتوزومال مغلوب غیرسندرمی در یک خانواده ایرانی

کاهش شنوایی، در ۱ نفر از ۲۰۰۰ کودک تازه متولدشده دیده می شود که بیش از ۵۰ درصد این موارد را عوامل ژنتیکی دربرمی گیرد. کاهش شنوایی غیرسندرمی بیش از ۷۰ درصد موارد ناشنوایی ارثی را شامل می شود که ۸۵ درصد آن به شکل اتوزومال مغلوب منتقل می شود و وجود بیش از یک صد جایگاه ژنی (Locus) برای آن تخمین زده می شود. هدف در این مطالعه تعیین جهش ژنی در یک خانواده ناشنوای غیرسندرمی که دارای دو فرزند مبتلا به ناشنوایی هستند، بوده است. این بررسی قسمتی از طرح شناسایی ژن های شایع ناشنوایی ارثی غیرسندرمی اتوزومال مغلوب است. در این تحقیق پیوستگی بین ژن COL۱۱A۲ در لوکوس DFNA۱۳ -که ایجادکننده ناشنوایی با وراثت اتوزومی غالب است- و بیماری در یک خانواده ایرانی مبتلا به ناشنوایی غیرسندرمی با وراثت اتوزومی مغلوب مورد بررسی قرار گرفت و برای اولین بار جهش Pro ۶۲۱Thr در این خانواده ایرانی مبتلا به ناشنوایی غیرسندرمی با توارث نهفته شناسایی شد. پسربچه ۴ ساله ای با ناشنوایی مادرزادی بدون وجود سایر علائم بالینی به منظور انجام آزمایش های ملکولی به مرکز تحقیقات ژنتتیک ارجاع داده شد. این پسربجه خواهر ۱۶ ساله ای نیز ناشنوایی داشت و ازدواج پدرومادر ایشان از نوع ازدواج فامیلی درجه سوم بود. در ابتدا بیماران برای جهش های ژن GJB۲ و GJB۶ بررسی شدند و سپس به وسیله تحلیل پیوستگی برای یافتن محل ژن درگیر مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس معاینات بالینی به عمل آمده، هر دو مورد ناشنوایی ارثی غیرسندرمی دارند که براساس شرح حال و رسم شجره، نحوه توارث آن اتوزومی مغلوب است و جهش Pro ۶۲۱Thr در ژن COL۱۱A۲ در بیماران تشخیص داده شد. خانواده فوق یکی از خانواده هایی است که برای شناسایی جهش های شایع ناشنوایی غیرسندرمی اتوزومی مغلوب مورد بررسی قرار گرفت. با تحلیل پیوستگی در خانواده مذکور جایگاه کروموزومی این خانواده مورد بررسی قرار گرفت که ناحیه ۶p۲۱-۳ برای این خانواده مشخص شد. با انجام آزمون های ملکولی برای مورد و نیز خواهر وی در مرکز تحقیقات ژنتیک، دو جهش شایع GJB۲ و GJB۶ منفی بوده است. این جایگاه محل قرارگیری ژن COL۱۱A۲ است که جهش های متعددی در این ژن گزارش شده است. جهش در این ژن همچنین می تواند منجر به ایجاد سندرم استیکلر نوع ۳ با توارث اتوزومال غالب و نیز ناشنوایی ارثی غالب غیرسندرمی گردد. جهش شناسایی شده جابه جایی Pro ۶۲۱Thr است که اولین مورد گزارش شده از جهش در این ژن به صورت اتوزومی مغلوب و غیرسندرمی است.

کلیدواژه ها:

Stickler syndrome ، Gene ، Non-syndromic hearing loss ، Autosomal dominant form of inheritance ، Autosomal non-dominant ، Syndromic hereditary hearing loss ، COL۱۱A۲ ، سندرم استیکلر ، توارث اتوزومال غالب ، توارث اتوزومال مغلوب ، ناشنوایی ارثی سندرمی ، ناشنوایی ارثی غیرسندرمی ، ژن COL۱۱A۲