رابطه بین ادراک از فضای سیاسی سازمان با تمایل به ترک شغلی، عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی: آزمون میانجی عدالت سازمانی

هدف در طول بیشتر از سه دهه رفتار سیاسی در سازمان حوزه پژوهش مهمی بوده است. رفتار سیاسی در سازمان اغلب پنهان و تحت تاثیر تفاوت در ادراکات و نگرش های کارکنان است و براساس ماهیت عمل یا درک افراد از واقعیت تعیین می شود. رفتار سیاسی رفتاری عینی است. چنین رفتاری از ادراک فرد و واکنش برای نفع شخصی سرچشمه می گیرد. ادراک سیاست سازمانی این عقیده را منعکس می کند که رفتار سیاسی در یک سازمان خاص متداول است. نتایج پژوهش های مختلف نشان می دهد این رفتارها بخش اجتناب ناپذیر هر فعالیت انسانی است. کارکنان هنگامی که درباره رفتار سیاسی در محیط کار سوال می شود، اغلب آن را به رفتارهای خویش خدمتی مرتبط می کنند و به عنوان پدیده ای کثیف در نظر می گیرند که اهداف شخصی را به هزینه دیگران محقق می کند. ممکن است برای اهداف سازمان یا افراد مضر باشد. بنابراین، چنین رفتاری تهدید بالقوه ای برای اثربخشی و کارایی سازمانی در نظر گرفته می شود. اگر کارکنان شایسته احساس کنند سیاست های سازمانی او را فریب داده است، ممکن است واکنش های منفی مانند نارضایتی، دلسردی، اضطراب و جابجایی نشان دهد. اغلب پژوهشگران استدلال کرده اند که ادراک سیاست استرس زا و مضر است و آثار منفی بالقوه ای بر حوزه گسترده ای از پیامدهای کاری و فردی دارد. اگر چه ممکن است سیاست ها هم مثبت و هم منفی ادراک شوند، به سبب قوت سرایت در سازمان و نیز شدت پیامدهای منفی ناشی از سیاست های منفی در هر دو سطح فرد و سازمان بسیاری از پژوهشگران مطالعات خود را روی ادراک منفی سیاست سازمانی و پیامدهای آن متمرکز کرده اند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین ادراک از فضای سیاسی سازمان با تمایل به ترک شغلی، عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی با آزمون نقش میانجی عدالت سازمانی انجام شده است. روش بررسی این پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده است، که از روش نمونه گیری سرشماری ۲۰۰نفر از کارکنان سازمان بهزیستی و مجتمع های آن در استان آذربایجان غربی مورد مطالعه قرار گرفتند، از بین همه پرسشنامه ها ۱۸۴ پرسشنامه به دلیل کامل بودن تحلیل شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد ادراک از سیاست سازمانی کاچمر وکارلسون (۱۹۹۷)، عدالت سازمانی نیهوف و مورمن (۱۹۹۳)، تمایل به ترک شغلی میلر، کاتربرگ و هولین (۱۹۷۹)، عملکرد شغلی ویلیام و اندرسون (۱۹۹۷) و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان پودساکوف وهمکاران (۲۰۰۰) استفاده شد. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون و اندازهگیری شده در الگوی مفهومی، از مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نتایج بررسی ها نشان داد که بین متغیرهای سیاست با عدالت (۳۷/۰- =r)، عملکرد شغلی (۱۴/۰- =r) و رفتار شهروندی سازمانی (۲۷/۰- =r) همبستگی منفی و معنی دار و با ترک خدمت (۴۵/۰=r) همبستگی مثبت و معنی دار هستند. همچنین بین عدالت با عملکردشغلی و رفتار شهروندی سازمانی(۱۲/۰ =r، ۱۱/۰ =r، ۰۱/۰>P) همبستگی مثبت و معنی دار می باشد. اما با متغیر تمایل به ترک خدمت همبستگی معنیدار و منفی دارد. میزان همبستگی دو به دو از ۱۱/۰ تا ۴۵/۰ در نوسان است. نتیجه گیری براساس یافته های پژوهش نتیجه می گیریم که هر گونه افزایش در ادراک سیاست سازمانی همراه با افزایش در تمایل به ترک شغلی و کاهش در عدالت، عملکرد و رفتار شهروندی سازمانی از طرف کارکنان می باشد.

کلیدواژه ها:

Organizational justice ، Organizational politics ، Turnover intentions ، Job performance ، Organizational citizenship behavior ، سیاست سازمانی ، ترک شغلی ، عملکرد شغلی ، رفتارشهروندی سازمانی ، عدالت سازمانی