شرایط و آثار دفاع مشروع در نظام حقوقی ایران و افغانستان

موضوع دفاع مشروع یکی از مباحث مهم جالب و بحث انگیز در حقوق است، تجویز دفاع مشروع به عنوان یک موضوع حقوق کیفری در جهت صیانت از حقوق فرد در معرض تجاوز امری مسلم و قطعی میباشد. این تجویز با پیشینه ای کهن یک امر فطری و ذاتی است که در وجود انسان نهادینه شده است و در حال حاضردر اکثر قانون گذاری ها به فرد که جان ،مال ،آزادی ناموس و عرض او در معرض خطر قرار گرفته باشد قانون گذار و شریعت اسلامی به عنوان امر استثنایی به وی اجازه داده است تا درحد ضرورت و در جهت دفع آن از خود واکنش نشان دهد، از دیر باز پرسش اساسی از مبانی و فلسفه چرایی این تجویز بوده که به آن از جانب حقوق دانان پاسخ های گوناگونی داده شده است، از جمله توجیه دفاع مشروع به عنوان حق طبیعی اجبار معنوی نقض قرارداد اجتماعی تعارض دو حق و نادیده گرفتن حق کم اهمیت اجرای ،حق رعایت مصلحت و فایده اجتماعی دانسته اند قانون گذاران جمهوری اسلامی ایران و افغانستان دفاع را در صورتی مشروع قلمداد کرده اند که دفاع باید در مقابل تجاوز به جان مال ناموس عرض و آبروی شخص یا فردی دیگری واقع شود.و همچنین در نظام جمهوری اسلامی افغانستان و ایران،موضوع دفاع مشروع به عنوان یکی از علل موجه جرم پذیرفته شده است،بنا براین اگر کسی مرتکب دفاع مشروع شود عمل او جرم تلقی نمیشود و شخص هیج گونه مسئولیت کیفری و مدنی ندارد.

کلیدواژه ها:

دفاع مشروع ، شرایط ، آثار ، نظام حقوق