اقدام پژوهی : چگونه توانستم بیش فعالی علیرضا دانش آموزی با نیازهای ویژه را بهبود بخشم ؟

تحقیق حاضر در سال تحصیلی ۰۲-۰۱ در پایه چهارم مدرسه ی فردوس تبریز واقع درناحیه ۳ استان آذربایجان شرقی با یک دانش آموز انجام شده است . مساله ی مورد نظر، بیش فعالی ، وابستگی شدید علیرضا به مادرش ، بی علاقه گی و بی توجهی دانش آموزم درانجام فعالیت های درسی و رضایت بخش نبودن نتایج آزمون های عملکردی او بوده است . هدف از انجام این تحقیق ، کاستن میزان بیش فعالی و علاقه مند کردن دانش آموز پایه چهارم دبستان یاد شده به دروس مدرسه و انجام فعالیت های خواسته شده از او بوده است . بر این اساس، من با استفاده از روشهای علمی - عملی به منظور کسب داده های لازم، از منابع گوناگون تحقیق مانند: همکاران و مدیر، سرگروه بازنشسته آموزش و پرورش، دانش آموزان و والدین او، کتابها، مقالات ، مجلات، اینترنت ، بررسی کارنامه ی تحصیلی و ارزیابی نتایج آزمونهای برگزار شده، به تجزیه و تحلیل آنها جهت شناسایی عوامل موثر در ایجاد مساله و یافتن راهحل های پیشنهادی پرداختم . سپس به ترکیبی از چندین راهکار عملی از میان راه حل های پیشنهادی مبادرت ورزیدم .در این قسمت معلمان باید با راهکارهای عملی و مناسب متعددی جهت ایجاد انطباق های محیطی و درسی برای این کودکان آشنا باشند . اولین گام بررسی این مسئله است که چگونه می توان محیط کلاس را به گونه ای تغییر داد که دانش آموزان دارای اختلال بیش فعالی با حد اکثر میزان توجه خود در کلاس درس حضور داشته باشند . یکی از این تغییرات به حداقل رساندن محرک هایی است که حواس شاگرد را پرت می کند مثل بستن پنجره با هدف کاهش سر و صدا . گام بعدی طراحی برنامه های اصلاح و مدیریت رفتار در کلاس با استفاده از قرارداد های رفتاری و تعیین پیامد هاست . قرارداد های رفتاری در واقع نوعی انگیزه بیرونی برای دانش آموزان ایجاد میکنند . نکته مهم این است که برنامه مدیریت رفتار باید در تمام طول سال تداوم یابد. آن گاه پس از اعتبار بخشی توسط گروه پژوهش ، به اجرای راه حل های انتخابی اقدام نمودم که عبارت بودند از : بالا بردن عواملی مانند انگیزه - اعتماد به نفس - مهارت اجتماعی درعلیرضا و کاستن عواملی مانند فزون کشی و گوشه گیری با استفاده از روش رفتار درمانی (مدیریت رفتار) بود که بر اساس سیستم پاداش برای تشویق او اقدام نمودم.لازم به ذکر است که هر یک از این عوامل به تنهایی پاسخگوی نیاز ما نبوده بلکه ترکیبی از این موارد توانست کمک شایانی به بهبود وضعیت درسی و آموزشی علیرضا نماید. پس از اجرای راهحل های فوق، موفق گردیدم تا به مقدار زیادی از بیش فعالی دانش آموزم را کنترل و در او انگیزه یادگیری مفاهیم درسی راایجاد کنم .. او که در اوایل سال تحصیلی از مدرسه و معلم بیزار بود با اشتیاق در سر کلاس درس حاضر می شد ، او که با کلاس ودرس بیگانه بود در پایان سال توانست کتابهای آموزشی را به پایان برساند .در پایان این نتیجه به دست آمد که ، استفاده از روشهای متنوع تدریس متناسب با هدف هر درس، ارائه فعالیت های عملکردی به دانش آموزان با توجه به تفاوتهای فردی، نیازها و علایق آنان و تشویق های مناسب ، تقویت حافظه دیداری و شنیداری، پرورش دقت و توجه فراگیران، در قالب بازی های هدفدار، در افزایش میزان علاقه مندی آنان به مدرسه و انجام فعالیت های عملکردی آنان، بسیار موثر بوده است .

کلیدواژه ها:

ADHD ، نیازهای ویژه ، نقص توجه