تحلیلی بر نقش حسینیه ی اعظم در شکل گیری ساختار ثانویه ی شهر زنجان در عصر قاجار و علل پایایی آن

در عصر قاجار، حکومت هم سویی مذهبی بیشتری با مردم پیدا کرد. به طوری که، علاوه بر مردم، دستگاه حکومتی نیز نسبت به ساخت مکان های مذهبی اقدام م ینمود؛ که از جمله ی چنین مکا نهایی می توان به احداث تکایا ی دولت در تهران و ناصریه در زنجان اشاره کرد. این عامل نه تنها موجب نفوذ بیشتر مذهب تشیع و علنی شدن اجرای شعائر مذهبی آن گردید، بلکه، علاوه بر تحت تاثیر قراردادن سازمان کالبدی شهر، به شکل گیری ساختار دیگری نیز انجامید. ساختاری که برخلاف ساختار اصلی شهر، با عناصر فیزیکی و کالبدی تعریف نمی شد. بلکه ساختاری نمادین و معنایی بود که در نتیجه ی کنش اجتماعی پدید آمده بود. ساختاری که حاصل تصویر ذهنی شهروندان از فضاهای شهری معنادار و هویت مندی بود که برساخت اجتماعی (رفتار مذهبی شهروندان) نقش اصلی را در شکل گیری آن برعهده داشته و بر خلاف ساختار اصلی شهر کمتر دچار تغییر و تحول شده است. هدف پژوهش حاضر تبیین نقش و تاثیر حسینیه ی اعظم در شکل گیری ساختار ثانویه ی شهر زنجان در عصر قاجار می باشد. روش تحقیق این پژوهش تاریخی، توصیفی و تحلیلی بوده و از روش مطالعه ی اسنادی و میدانی در جمع آوری اطلاعات مورد نیاز استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که احداث یا توسعه ی حسینیه ی اعظم و شکل گیری دسته ی عزاداری آن در عصر قاجار، نقش مهمی در خلق ساختار ثانویه ی شهر زنجان داشته است. ساختار یکه تا عصرحاضر تداوم یافته است.

کلیدواژه ها:

ساختار ثانویه ، حسینی هی اعظم ، شهر زنجان ، عصر قاجار