کمی سازی ساختار جنگل های خالص راش با استفاده از شاخص های مکانی ساختار جنگل (پژوهش موردی: جنگل های هیرکانی استان مازندران)

ساختار جنگل یک عنصر کلیدی برای ارزیابی عملکردها و خدمات اکولوژیکی در اکوسیستم های جنگلی است که می توان با استفاده از شاخص های ساختاری آن را توصیف و به صورت کمی بیان کرد. این پژوهش با هدف کمی سازی ساختار جنگل های خالص راش با استفاده از شاخص های مکانی ساختار در جنگل های هیرکانی استان مازندران انجام شد. برای این منظور ۹۰ قطعه نمونه ۱۰ آری دائمی در سه جنگل خالص راش به روش منظم- تصادفی و براساس شبکه ای به ابعاد ۲۰۰×۱۵۰ متر (در هر جنگل ۳۰ قطعه نمونه) پیاده و متغیرهای قطربرابرسینه، ارتفاع کل، نوع گونه و مختصات مکانی کلیه درختان قطورتر از ۵/۷ سانتی متر در قطعات نمونه اندازه گیری و ثبت شدند. سپس مشخصات ساختاری این جنگل ها با استفاده از آماره او- رینگ و شاخص های تمایز قطری و ارتفاعی، چیرگی قطری و ارتفاعی و آمیختگی مینگلینگ کمی شدند. نتایج نشان داد که الگوی پراکنش درختان در جنگل های خالص راش اغلب تصادفی، تمایز قطری و ارتفاعی در آن­ها در حد متوسط، آمیختگی گونه ای کم، ارتفاع غالب در آن­ها حدود ۵/۳۳ متر، دو­اشکوبه و درختان از­نظر شاخص های چیرگی بیشتر حالت چیره نما داشته و میانگین فاصله بین پایه های آن­ها کمتر از سه متر است. کمی سازی ساختار جنگل می تواند در مدیریت، برنامه ریزی و دخالت های پرورشی در جنگل کاربرد داشته باشد. همچنین می توان با به کارگیری شاخص های کمی ساختار جنگل در قطعات نمونه دائمی و بررسی تغییرات آن­ها در طول زمان آن­ها را به صورت درازمدت پایش و با هم مقایسه کرد.

کلیدواژه ها:

آمیختگی گونه ای ، الگوی پراکنش ، تمایز قطری ، چیرگی ارتفاعی ، قطعه نمونه دائمی