الگوی تبیینی تقنین معطوف به واقعیت اجتماعی با الهام از اندیشه های نظام سازی شهید صدر

قانون یکی از خرده نظام های اصلی اجتماع در دوران معاصر است. تقنین براساس سنخ ها و سطوح مختلف واقعیت اجتماعی، یکی از اقتضائات اصلی «قانونگذاری مناسب» است. فهم روش مند از سطوح مختلف واقعیت اجتماعی موثر و متاثر نسبت به قانون، مکانیسم تاثیرگذاری و تاثیرپذیری و راهبردهای اصلی مقابله با عوامل آسیب زا، به وسیله الگوهای نظری تبیین می گردند. بنابراین تبیین فنی تقنین معطوف به واقعیت اجتماعی از چشم انداز نظریه های نظام سازی قابل پیگیری است. پژوهش حاضر درصدد است با الهام از اندیشه های نظام سازی شهید صدر، به تبیین تقنین معطوف به واقعیت اجتماعی بپردازد. دغدغه مندی شهید صدر نسبت به نظام اجتماعی ناظر به واقعیات عینیت یافته در جوامع اسلامی است. ارائه ایده های توصیفی، تبیینی، هنجاری و راهبردی توسط شهید صدر، چارچوب های نظری منسجمی را برای حل مسئله این پژوهش در اختیار قرار می دهد. این چارچوب ها می تواند منشا انتزاع مصادیق مختلف واقعیت اجتماعی موثر در قانونگذاری متناسب با جوامع اسلامی باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد سطوح مختلف واقعیات اجتماعی موثر در تقنین متناسب با جوامع اسلامی، به دو عامل بنیادین «نیاز» و «روش» برمی گردد. این دو عامل بنیادین، آثار خود را  به ترتیب بر کنشگران و ساختارهای اجتماعی منعکس می کند. راهبردهای ارائه شده نیز ناظر به مداخله بر این دو عامل بنیادین ترسیم می گردد. بخشی از این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی است که با بهره گیری از تکنیک های روش زمینه ای اجرا گردید و انطباق اندیشه های شهید صدر بر مباحث تقنین با روش تحلیل عقلی انجام گرفت

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: الگوی نظری تقنین ، تقنین معطوف به واقعیت اجتماعی ، نظام قانون