تجزیه و تحلیل شاخص های توسعه پایدار ایران در بخش های جمعیت و بهداشت

زمینه و هدف: توسعه پایدار به روند تحولاتی اطلاق می­گردد که ضمن تامین نیاز کنونی جامعه بتواند نیازهای نسل­های آینده را بدون هرگونه کاهش توانایی­های آنان در برآوردن نیازهایشان تامین نماید. برنامه توسعه پایدار شامل ۱۷ آرمان بوده که طیف گسترده­ ایاز فعالیت­ های انسانی را در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیطی پوشش می­دهد. در این مطالعه شاخص­ های توسعه پایدار کشور در بخش­ های جمعیت و بهداشت که ابعاد مختلف توسعه اقتصادی، اجتماعی و انسانی را تحت تاثیر قرار می­دهند مورد توجه قرار گرفته است. روش کار: روش مطالعه روش اسنادی بوده و شاخص­ های مرتبط با بخش­های جمعیت و سلامت انتخاب و ضمن مقایسه وضعیت کشور با متوسط بین المللی و کشورهای منطقه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. اطلاعات مورد نظر از مراجع و گزارشات بین المللی از جمله بانک جهانی و سازمان آمار ایران گردآوری شده است. یافته ها: میانگین نرخ رشد جمعیت در ایران با میانگین جهانی و اکثر کشورها برابری می­کند. ایران در مقایسه با کشورهای جهان از نظر شاخص­ های مرتبط با جمعیت و سلامت توسعه پایدار وضعیتی بهتر از میانگین جهانی داشته و مابین کشورهای پر درآمد و کشورهای با درآمد متوسط به بالا قرارگرفته است. همچنین در برخی شاخص ­ها همانند پوشش واکسیناسیون، ابتلا به دیابت و مرگ و میر ناشی از سوانح و حوادث بیشترین مقدار شاخص و مواردی همچون ابتلا به ایدز کمترین میزان را در جهان دارد. در مورد مسایل زیست محیطی وضعیت مطلوبی مشاهده نمی شود. نتیجه گیری: هرچند ایران در مقایسه با سایر کشورهای جهان در بیشتر شاخص­ های جمعیتی و بهداشتی توسعه پایدار وضعیتی بهتر از میانگین جهانی دارد اما شاخص­ های مرتبط با مسائل زیست محیطی، ساختار جمعیتی سالخورده و پیامدهای آن، مرگ بر اثر سوانح و حوادث چالش­های اساسی آتی خواهند بود که اتخاذ اقدامات مدیریتی سریع و کارآمد را در این موارد می­ طلبد.

کلیدواژه ها:

Sustainable development ، Sustainable development indicators ، Population ، Health ، توسعه پایدار ، شاخص های توسعه پایدار ، جمعیت ، سلامت ، بهداشت