تاثیر عوامل اکولوژیکی بر ساختار تشریحی برگ و دمبرگ انگور وحشی در شمال ایران

انگور وحشیVitis vinifera subsp. sylvestris  ازجمله آرایه­ های گیاهی نادر در اروپا و ایران محسوب می­شود که زیستگاه آن در مواجهه با عوامل تهدید، به شدت محدود شده است. زیرگونه مزبور (V. v. subsp. vinifera) از سه منطقه مختلف در استان مازندران شامل نواحی ساحلی میانکاله بهشهر، کوهپایه­ های آمل و مناطق جنگلی حاشیه­ ای حسن آباد چالوس و و زیر گونه زراعی از بابلسر جمع ­آوری شد. ۴۱ صفت آناتومیکی برگ و دمبرگ به همراه عوامل مهم اکولوژیکی چون خاک و اقلیم تحت مطالعه قرار گرفت. صفات آناتومیکی پهنک و دمبرگ در تفکیک زیرگونه وحشی از زیرگونه زراعی تاثیر داشت. تمامی فاکتورهای خاکی، اقلیمی و توپوگرافیک بویژه ارتفاع و میزان بارش سالیانه بین چهار ایستگاه تحت مطالعه از اختلاف معنی­داری برخوردار بودند. میانگین دمای گرمترین ماه سال و درصد رس و آهک خاک بیشترین همبستگی را با ویژگی­ های آناتومیکی داشتند. با توجه به نتایج به­ دست­ آمده، صفات کمی آناتومیکی در جداسازی زیرگونه­ های وحشی و زراعی انگور و همچنین بین جمعیت­ های زیرگونه وحشی نقش داشته است. تغییرات کمی آناتومیکی در این جمعیت­ ها به نوعی بازتابی از شرایط اقلیمی و ادافیکی مختلف حاکم بر زیستگاه­ های آنها است.

کلیدواژه ها:

climatic factors ، Hyrcanian area ، rare species ، soil factors ، stomata ، سلول­ های روزنه ، گونه نادر ، عوامل ادافیکی ، عوامل اقلیمی ، منطقه هیرکانی