معرفی اکتینوباکترهای مولد اگزوپلیمرهای دارای خاصیت ضدمیکربی از خاک های ایران

اگزوپلیمرها پلیمرهای با وزن مولکولی بالا هستند که توسط برخی میکروارگانیسم ها به محیط پیرامونی باکتری ترشح می شوند و کاربردهای متنوعی در صنایع غذایی، دارویی، بسته­ بندی، کشاورزی و پزشکی دارند. اکتینوباکتر ­ها، میکروارگانیسم های ارزشمندی در زیست ­فناوری هستند و بسیاری از داروهای تجاری همانند آنتی­ بیوتیک ­ها، آنتی ­اکسیدانت­ ها و ترکیبات سرکوبگر ایمنی توسط این باکتری­ ها تولید شده ­اند. اخیرا توانمندی دیگری از این باکتری ها از جمله تولید اگزوپلیمر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به توانمندی­ های بالای اکتینوباکترها در تولید ترکیبات مختلف و افزایش شیوع بیماری­ های عفونی ناشی از عوامل بیماری­ زای مقاوم به آنتی­ بیوتیک، هدف این پژوهش ارزیابی توانمندی اکتینوباکتر­های بومی ایران در تولید اگزوپلیمر با خاصیت ضدمیکربی بوده است. به این منظور نمونه های جمع ­آوری شده پس از تیمار و رقیق ­سازی در محیط ISP۲ کشت داده شدند. شناسایی اولیه جدایه های خالص شده با روش­ های مورفولوژیک انجام شد. سپس توانایی آن­ها در تولید اگزوپلیمر با کشت در محیط BHI دارای ۵ درصد سوکروز بررسی شد. اگزوپلی ­ساکارید سویه برتر با استفاده از طیف سنجی فرابنفش-مرئی و FT-IR تحت آزمون قرار گرفت. در نهایت جدایه برتر با روش مولکولی شناسایی شد. از ۱۲۰ جدایه به دست آمده، ۳۸ جدایه توانایی تولید اگزوپلیمر را داشتند و ۶ جدایه برتر توانایی تولید اگزوپلیمر در طیف وزنی g/L۱۰ تا ۱۴ داشته و خواص ضدمیکربی علیه Staphylococcus aureus،Bacillus subtilis  و Aspergillus niger نشان دادند. بر اساس نتایج طیف سنجی فرابنفش-مرئی چون اگزوپلی­ ساکارید سویه برتر So۴۱ دارای جذب قابل توجهی در طول موج nm۲۳۰-۱۹۰ و فاقد جذب در طول موج­های ۲۸۰-۲۶۰ بود، این اگزوپلی ­ساکارید فاقد ناخالصی پروتئینی است و براساس نتایج FT-IR دارای گروه­ های عملکردی هیدروکسیل و کربوکسیل است. بر اساس تحلیل ژن ­۱۶S rRNA، جدایه برتر ۶۸/۹۹ درصد مشابهت به سویه Promicromonospora xylanilytica دارد.

کلیدواژه ها:

antibacterial activity ، antifungal activity ، polysaccharide ، Promicromonospora ، rare actinobacteria ، اکتینوباکترهای کمیاب ، پرومیکرومونوسپورا ، پلی­ ساکارید ، فعالیت ضدباکتری ، فعالیت ضدقارچ