مفهوم و پتانسیل های کاربردی پست‎ بیوتیک ها در صنعت مواد غذایی

با توجه به اهمیت رژیم غذایی در سلامتی مصرف کننده، استفاده از مواد غذایی عملگرا گسترش زیادی یافته است. غذاهای حاوی پروبیوتیک، نمونه­ای بارز از این مواد غذایی هستند که هم دارای ارزش تغذیه­ای زیادی هستند و هم نقش ممانعت کنندگی از بروز بیماری­ها دارند. علاوه بر این، کاربرد ترکیبات زیست فعال در فرمولاسیون غذاها از جنبه­های تکنولوژیکی نیز حائز اهمیت می­باشد. حفاظت طبیعی با استفاده از نگهدارنده­های زیستی علاوه بر بهبود ایمنی مواد غذایی و افزایش ماندگاری آن، به عنوان اثر تکنولوژیکی، در ارتقاء سلامت مصرف کننده نیز اثر مثبت دارد. مکانیسم­هایی که باکتری­های پروبیوتیک جهت ایجاد ویژگی­های سلامت بخشی دارند می­تواند پیچیده و چند وجهی باشد. این میکروارگانیسم­های مفید منبع بالقوه و تقریبا نامحدودی از مواد فعال زیستی را تولید می­کند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم می­تواند سلامت انسان را تحت تاثیر قرار دهد. در این راستا می­توان از کشت‎های فعال و زنده باکتری­های پروبیوتیک جهت تولید ترکیبات زیست فعال پست­بیوتیک (پسابیوتیک) برای مثال اگزوپلی ساکاریدها، آنزیم­ها، اسیدهای آلی، پپتیدهای زیست فعال و ضد میکروبی مانند باکتریوسین­ها و اسیدهای چرب غیر اشباع مانند اسید لینولئیک مزدوج استفاده کرد. در سال های اخیر، مفاهیم جدید مرتبط با پروبیوتیک ها مانند پست بیوتیک ها برای توصیف میکروارگانیسم های غیرقابل زنده یا عصاره های عاری از باکتری مورد استفاده قرار گرفته اند که ممکن است با ارائه زیست فعالیت های اضافی به پروبیوتیک ها، مزایایی را برای میزبان فراهم کنند. بنابراین مقاله مروری حاضر جنبه­های مختلف مربوط به پست بیوتیک ها و زیست فعالیت های آن­ها را با هدف بیان پتانسیل ارزشمند و کاربردی این ترکیبات برای صنعت موادغذایی مورد بررسی قرار می­دهد.

کلیدواژه ها:

Postbiotics ، Probiotics ، Biological activity ، Health effect ، Functional ، پست‎بیوتیک ، پروبیوتیک ها ، فعالیت زیستی ، سلامت بخشی ، عملگرا