تاثیر دما و اولتراسوند بر بازده استخراج و فعالیت آنتی اکسیدانی پلی فنول‎های سه رقم خرمای مصافتی، کبکاب و سایر

در این مطالعه، تاثیر اولتراسوند و دما در سه سطح ۳۰، ۵۰ و ۷۰ درجه سانتیگراد بر میزان ترکیبات پلی فنولی و خواص آنتی اکسیدانی عصاره ضایعات حاصل از سه رقم خرمای مصافتی، کبکاب و سایر بررسی شد. برای بررسی خواص آنتی اکسیدانی از سه آزمون خاصیت مهار رادیکال های DPPH، خاصیت چلاته کنندگی یون آهن و همچنین خاصیت مهار هیدروژن پراکسید استفاده شد. نتایج نشان داد که استفاده از اولتراسوند در تمامی ارقام خرما موجب افزایش میزان استخراج ترکیبات پلی فنولی و فلاونوئیدها شد. همچنین افزایش دما تا ۵۰ درجه سانتیگراد موجب افزایش استخراج پلی فنول ها و فلاونوئیدها شده و پس از آن موجب کاهش آن گردید. بیشترین میزان استخراج پلی فنول و فلاونوئید به ترتیب  ۰۷/۰± ۶۴/۴ میلی‎گرم اسید گالیک بر گرم و ۰۱۱۲/۰ ±۳۲۶/۰ میلی گرم کوئرستین بر گرم در رقم سایر و با استفاده از اولتراسوند در دمای ۵۰ درجه سانتیگراد اتفاق افتاد. خاصیت مهار رادیکال های DPPH و هیدروژن پراکسید پس از استفاده از اولتراسوند و افزایش دما تا ۵۰ درجه سانتیگراد افزایش یافته و پس از آن کاهش یافت (P<۰.۰۵). بیشترین خاصیت مهار هیدروژن پراکسید در رقم مضافتی مشاهده شد. خاصیت چلاته کنندگی یون آهن پس از اعمال اوالتراسوند در دمای ۳۰ درجه کاهش و پس از آن به صورت معناداری (P<۰.۰۵) تا بیشرین میزان ۸۰۲/۰ ± ۴۳۳/۴۰ در رقم سایر افزایش یافت.  همبستگی بالایی میان میزان ترکیبات پلی فنولی و خواص آنتی‎اکسیدانی در عصاره حاصل از ضایعات هر سه رقم خرما مشاهده شد بنابراین خواص آنتی اکسیدانی عصاره حاصل از ضایعات ارقام مورد آزمایش خرما از ترکیبات پلی فنولی آن ناشی می شدند. همین امر می تواند موجب استفاده از این ضایعات به عنوان منبعی ارزان برای استخراج ترکیباتی با خواص سلامتی بخش شود.

کلیدواژه ها:

Date byproducts ، Polyphenols ، Temperature ، Ultrasound ، Antioxidant ، ضایعات خرما ، پلی فنول ، دما ، اولتراسوند ، آنتی اکسیدان