بررسی نقش تداوم پدیده ها و بلایای طبیعی جغرافیایی بر افت و افول فعالیت های کشاورزی -اقتصادی در سیستان دوره ی اسلامی براساس متون محلی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 62

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JGQE-12-49_034

تاریخ نمایه سازی: 30 آبان 1402

چکیده مقاله:

سیستان سرزمینی بزرگ وگسترده بوده که در طول تاریخ در زمینه فعالیت های معیشتی ،اقتصادی وکشاورزی بعنوان"انبارغلات وسبد نان خراسان "دارای فراز وفرودهایی بوده است که در این مقاله محققان به بررسی نقش تداوم تاریخی پدیده ها و بلایای طبیعی و رابطه آن با افت اقتصادی وکشاورزی سیستان در تاریخ ایران بعد از اسلام با استفاده از ابزار کتابخانه ای و روش تحقیق تاریخی-تحلیلی خواهند پرداخت. با درنظرگرفتن موارد مطرح شده پرسش اصلی پژوهش حاضر عبارت از: علل رکود تولیدات کشاورزی و افت اقتصادی سیستان در دوران مختلف اسلامی ناشی از چه پدیده ها وبلایای طبیعی بوده اند؟ بررسی های تطبیقی پژوهش براساس متون تاریخی محلی و جغرافیایی ازقبیل:"تاریخ سیستان و احیا الملوک و شجره الملوک" نشان می دهد ،پدیده های طبیعی مانند: فرسایش شدیددر سیستان ، وجود برخان ها ،پدیده ریگ روان ویخ بست،وزش بادهای ۱۲۰روزه سیستان،خشکسالی های پیاپی، شیوع قحطی،وبا وطاعون ناشی از فعالیت های انسانی بوده و در پی آن تخریب مزارع با افت ورکود اقتصادی وکشاورزی سیستان رابطه تاثیرگذار و مستقیمی داشته اند.از دیگر عوامل تاثیر گذار بر رشد و گسترش بلایای طبیعی حملات مغولان وتیموریان در این منطقه بوده که تاثیر بسزایی در افت وتولید وفعالیت های اقتصادی گذاشته و پیامدهای ناگوار این ایلغار ، بسیاری ازسدها، سازه های آبی آسیب دیده وزمینه را برای کاهش وافت فعالیت های اقتصادی وکشاورزی فراهم نموده بودند.

نویسندگان

منیر آریا

دانشجوی دکتری گروه تاریخ وتمدن اسلامی ،واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد، ایران.

شهربانو دلبری

استادیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی ، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد، ایران

اردشیر اسدبیگی

استادیار گروه تاریخ وتمدن اسلامی ،واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد، ایران .

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آذرنیوشه، عباسعلی، (۱۳۶۸). " جغرافیای تاریخی سیستان حوضه­ی هیرمند"، پایان ...
  • آشتیانی، عباس، (۱۳۸۹) . "تاریخ مغول در ایران"، تهران:نشر نگاه ...
  • آیتی، عبدالحمید، (۱۳۴۸). "تحریرتاریخ وصاف"، تهران:نشر بنیادفرهنگ ایران ...
  • ابن العبری، گرگوریوس ابوالفرج (۱۳۷۷). " تاریخ مختصرالدول "، ترجمه ...
  • ابراهیم­زاده، عیسی و حسینعلی کاوش، (۱۳۸۷)­. " مدنیت مدفون شده ...
  • ابراهیم­زاده، عیسی وعلی مریدی، (۱۳۸۳).­" ­تاثیر عوامل زمین شناسی در ...
  • احمدی؛ حسین؛ (۱۳۸۰). "علل یورش مغولان به ایران" ؛رشد آموزش ...
  • ادوای، مظهر، ( ۱۳۹۲)، " مسئله آبیاری و آب رسانی ...
  • اسمیت، اوان، (۱۳۷۸). " ایران شرقی ج۱در جغرافیای تاریخی سیستان ...
  • اصغری لفمجانی، صادق ومهدی نادریان، (۱۳۹۴)، " آسیب­پذیری سکونتگاه­های روستایی ...
  • اصطخری، ابواسحاق ابراهیم، (۱۳۴۷). "مسالک و ممالک"، به کوشش ایرج ...
  • افشارسیستانی، ایرج، (۱۳۳۳). " علل ویرانی سیستان"، مجله یغما سال ...
  • افشارسیستانی، ایرج، (۱۳۹۰). " سیستان وبلوچستان­نامه"، تهران:نشر کتابدار ...
  • امبراسی، نیکلاس وچارلزملویل،­( ۱۳۷۰). " تاریخ زمین لرزه­های ایران"، ترجمه ...
  • الهروی، سیف­الدین­محمدیعقوب،­(۱۳۸۵). "تاریخ نامه هرات"، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران:اساطیر ...
  • باستانی پاریزی، محمد، (۱۳۷۶). " چاه نیمه در راه خلافت ...
  • بارتولد، واسیلی ولادیمیر، (۱۳۸۵). " گزیده مقالات تحقیقی"، ترجمه کریم ...
  • بداق جمالی، جواد وهمکاران، (۱۳۸۱). "پایش وپهنه­بندی وضعیت خشکسالی استان ...
  • بریمانی، فرامرز وهمکاران، (۱۳۸۴). " بررسی اثرات خشکسالی در جامعه ...
  • بدیعی، محمد، (۱۳۶۲). "جغرافیای مفصل ایران"، تهران:نشر اقبال ...
  • پاپلی یزدی، محمدحسین و عباس جلالی، (۱۳۷۴)]، هیرمند/هیلمند/ هلمندرود مجله ...
  • پطروشفسکی، ایلیاپاولویچ، (۱۳۴۴). " کشاورزی ومناسبات ارضی در ایران عهد ...
  • پطروشفسکی، آی. پی، (۱۳۵۷). "کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران ...
  • پیری، حلیمه و انصاری، حسین­(۱۳۹۲). " بررسی خشکسالی دشت سیستان ...
  • "تاریخ سیستان"، (۱۳۶۶). به کوشش ملک الشعراء (بهار)، چاپ دوم، ...
  • توزی، م. و دیگران، (۱۳۷۴). «دوران برنز در ایران و ...
  • تیت، جورج پیتر­(۱۳۷۸). " سرحدات بلوچستان در جغرافیای تاریخی سیستان ...
  • جمعه­پور،­ محمود و محمودرضا،­ میرلطفی­(۱۳۹۱). "­نقش دانش­بومی وکارکرد نظام سنتی ...
  • جوینی، علاء الدین عطا ملک بن بهاء الدین محمد بن ...
  • چیت ساز، رهنما، (۱۳۶۸). " راهنمای پزشکی خانواده"، تهران:چاپخانه ممتاز ...
  • حسین­زاده، سید رضا­(۱۳۷۶). " بادهای ۱۲۰ روزه سیستان"، تحقیقات جغرافیایی ...
  • حسینی، میرهادی­(۱۳۹۵). "جغرافیای تاریخی زلزله در ایران :اسناد مهلرزه ای(از ...
  • حافظ ابرو، عبدا... بن لطف ا... (۱۳۸۰)، "زبده التواریخ"، تصحیح ...
  • خسروی،­ محمود(۱۳۸۷)،­ "تاثیرات محیطی اثرکنش نوسان­های رودخانه هیرمند با بادهای ...
  • خسروی،­ محمود­(۱۳۶۸). " اثرات نامساعد بیوکلیمایی ناشی از عوامل طبیعی ...
  • خسروی،­ محمود­(۱۳۸۴). "­بررسی اثر الگوهای دور پیوند بر خشکسالی­های فراگیر ...
  • خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین، (۱۳۳۳). "تاریخ حبیب السیر ...
  • خوافی، ابوالقاسم شهاب­الدین احمد­(۲۵۳۷)،" منشا الانشاء "، به کوشش رکن ...
  • خوافی، فصیح بن احمد­(۱۳۳۹)،" مجمل فصیحی"، به تصحیح و تحشیه ...
  • دهمرده،­ برات­(۱۳۸۰). " ملوک مهربانی سیستان در برخورد با جانشینان ...
  • راشکی، علیرضا، مجتبی گنجعلی ورحمان میرشکار­(۱۳۸۹). " بررسی غلظت طوفان­های ...
  • راوندی، مرتضی­(۱۳۷۴). "تاریخ اجتماعی ایران "ج۲، تهران :نشر امیرکبیر ...
  • راولینسون، هنری، (۱۳۷۸). " یادداشت­های سیستان، درجغرافیای تاریخی سیستان"، ترجمه ...
  • ربیعی، بدیع، (۱۳۶۳). " جغرافیای مفصل ایران"، تهران: نشر اقبال ...
  • رشیداالدین فضل ا... همدانی، (۱۳۳۸). جامع التواریخ"، تصحیح بهمن کریمی، ...
  • رشیداالدین فضل ا... همدانی، (۱۳۷۳). "جامع التواریخ"، به تصحیح و ...
  • رنجبر، محسن، ایرانمنش، فاضل وعلی­رضا دهقان، (۱۳۸۴). "نقش پلایاهای سیستان ...
  • روملو، حسن بیگ، (۱۳۵۷). " احسن التواریخ "، تصحیح عبدالحسین ...
  • سازمان آمارنامه استان ۱۳۸۲، اداره کل هواشناسی استان سیستان وبلوچستانسامی، ...
  • جایگاه هیرمند در جغرافیای سیاسی و اقتصادی سیستان در دوره پهلوی [مقاله ژورنالی]
  • سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق، (۱۳۵۳). " مطلع سعدین ومجمع بحرین"، ...
  • سید سجادی، سیدمنصور­(۱۳۷۹). " محیط طبیعی و آثار باستانی سیستان ...
  • سید سجادی، سیدمنصور­(۱۳۶۵). " نظری اجمالی به شهرنشینی وشهرسازی در ...
  • سید سجادی، سید منصور و رضا مهرآفرین­(۱۳۸۴). " تاثیر هیدرولوژی ...
  • سیستانی، محمداعظم­(۱۳۶۶). "سیستان سرزمین ماسه وحماسه­ها"، ج۲، سیستان بعد ازاسلام، ...
  • سیستانی، ملک شاه حسین، (۱۳۴۴). " احیاء الملوک "، به ...
  • شیرازی، روح ا... ، (۱۳۷۵). " بررسی تاثیر تمدن­های پیش ...
  • فریومدی، ابن یمین، (بی­تا). " دیوان اشعار ابن یمین"، تهران:کتابخانه ...
  • کاویانی، محمدرضا، (۱۳۷۴). " توربین­های بادی وارزیابی پتانسیل انرژی باد ...
  • کنارودی، قربانعلی­(۱۳۸۷). " نظام مالیاتی مغولان و تاثیر آن در ...
  • کیهان، مسعود­(۱۳۱۱)، "جغرافیای مفصل ایران"، تهران:ابن سینا ...
  • گندمکار، امیر، (۱۳۸۹)، " تعیین گستره افقی باد سیستان با ...
  • گندمکار، امیر­(۱۳۸۵)، "بررسی سینوپتیک انرژی باد در منطقه سیستان"، پایان ...
  • قزوینی، زکریا بن محمدتاریخ، (۱۳۷۳). "کتاب آثار البلاد و اخبار ...
  • لسترنج، گای، (۱۳۷۳). "­جغرافیای تاریخی سرزمین­های خلافت شرقی"، ترجمه محمود ...
  • لمبتون، آ. ک. س، (۱۳۸۲). " تداوم وتحول در تاریخ ...
  • محبوبی، مهین(۱۳۴۷). " سیستان جایی که دریا در آن آتش ...
  • محمدی، حسین، (۱۳۸۵). " آب وهواشناسی کابردی، انتشارات دانشگاه تهران ...
  • مرجانی، سید عباس، (۱۳۹۲). " شناسایی و معرفی عمده ترین ...
  • مسعودیان، سیدابوالفضل و محمدرضا کاویانی، (۱۳۸۶). " اقلیم شناسی ایران"، ...
  • منصوری، جمشید و هنریک مجنونیان، (۱۳۶۴). "تالاب هامون"، تهران:نشر سازمان ...
  • میرخواند، محمدبن خاوندشاه­(۱۳۷۲). "روضه الصفا"، تلخیص عباس زریاب خویی، ج۴، ...
  • موسوی، سید محمود، (۱۳۷۴). " یادمان خشتی کوه خواجه زابل"، ...
  • نجارسلیقه، محمد وهمکاران­(۱۳۸۷). " پهنه بندی اقلیمی استان سیستان و ...
  • نگارش، حسین و لیلا لطیفی، (۱۳۸۸). " بررسی خسارت­های ناشی ...
  • نسوی، شهاب الدین محمد خرندزی زیدری، (۱۳۹۴). " سیرت جلال ...
  • نوری، غلامرضا و همکاران، (۱۳۸۶). " تالاب هامون حیات سیستان"، ...
  • واله اصفهانی قزوینی­، محمدیوسف­(۱۳۷۹). " خلدبرین (تاریخ تیموریان و ترکمانان)"، ...
  • یزدان پرست، حمید­(۱۳۹۰)، "فرجام و پیامد ایلغار مغول" ؛ کیهان ...
  • یزدی، مولانا شرف الدین علی، (۱۳۳۶). " ظفرنامه"، تهران، امیرکبیر ...
  • یعقوبی، رقیه و شکیبایی، علیرضا­(۱۳۹۳)، تاثیر بلایای طبیعی­(سیل، زلزله، خشکسالی، ...
  • نمایش کامل مراجع