مولفه های مقوله «ثنویت» در دین زردشتی بر اساس کتاب دینکرد سوم
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 148
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SCRM-7-1_001
تاریخ نمایه سازی: 28 آبان 1402
چکیده مقاله:
ثنویت پایه دین زردشتی شناخته میشود؛ بدین معنی که در جهانبینی زردشتی پدیدههای جهان هستی در دو دسته «نیک و بد» دستهبندی میشوند. در این دستهبندی، سپندمینو و همکارانش در دسته نیک، و زدارمینو و همکارانش در دسته بد جای میگیرند. یکی از معروفترین منابع دین زردشتی کتابی به نام «دینکرد» است که بخشی از آن به نام «دینکرد سوم»، مقوله ثنویت را بیش از هر متن زردشتی دیگر در قالب متنی اندرزی مورد بحث قرار داده است. این مقاله با روشی متنشناسانه، با ذکر مثالهایی از متن به توضیح مولفههای ثنویت پرداخته است. مولفههای شناخته شده ثنویت در متن دینکرد سوم شامل دو دسته اصلی و فرعی به شرح زیر هستند: ۱- مولفههای اصلی شامل وجود سپندمینو و زدارمینو از آغاز، پیشآگاهی سپندمینو و پسآگاهی زدارمینو، زمان کرانهمند ۱۲۰۰۰ ساله، دوام سپندمینو و نابودی مطلق زدارمینو در پایان؛ ۲- مولفههای فرعی شامل ذاتی یا حادث بودن، جداسانی، اینهمانی، روابط علت و معلولی(= عامل و معمولی)، همگرایی و واگرایی، تضاد و تقابل، نشانهشناسی و پدیدارشناسی، تفاوت در ظاهر و باطن، درجهبندی کمی و کیفی، فرجامشناسی، داوری پایانی. بر اساس این مولفهها، نتایج نشان میدهد که ثنویت زردشتی خود ریشه در باوری دیرینتر در اساطیر ایرانی به نام «اشه در برابر دروج» دارد که آن خود به اندیشهای قدیمیتر در روزگار یگانگی هند و ایرانیان(= آریاییها) برمیگردد. با الهام از این اسطوره ایرانی، دین زردشتی آن را در تمام سطوح و لایههای اندیشگانی خود جای داده و از آن تصویری مبارزاتی بین سپندمینو و زدارمینو در یک بازه زمانی ۹۰۰۰ ساله از دوران آمیختگی تا پایان جهان آفریده است. در این مبارزه طولانی، پیروزی فرجامین در سایه دانایی مطلق به همراه خرد، از آن سپندمینو است و زدارمینو ره به نیستی میبرد. بنابراین، هستی ماندگار از آن سپندمینو است تا دوباره و چندباره چرخه مرگ و زندگی را بچرخاند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
موسی محمودزهی
دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران