مآخذ نویافته ۷۰ رباعی دخیل با سرایندگان ناشناس در دیوان کبیر

پژوهش در خصوص پاره ‎ای از رباعیات دخیل در دیوان کبیر حاکی از آن است که دخیل بودن این قبیل رباعیات بر مبنای منابع متقدم موجود، قابل اثبات است ولی شناسایی سرایندگان واقعی و اصلی آن‎ها بر مبنای همان اسناد، ممکن نیست. رباعیات دخیل با سرایندگان ناشناس، رباعیاتی است که در متون نثر متقدم یا معاصر مولانا به آن‎ها استشهاد، یا در مجموعه های شعری و سفینه ها بدون ذکر نام سراینده نقل شده اند. از مجموع ۹۶ رباعی از این نوع، ۷۰ رباعی در این پژوهش بررسی شده است که ۴۲ مورد از آن‎ها رباعیاتی است که مولانا آن‎ها را ازمنابع ادبی متعدد و متقدمی که با آن‎ها آشنا بوده، نقل کرده است. ۱۲ رباعی نیز، رباعیاتی است که مولانا یک بیت آن‎ها را از رباعیات شعرای متقدم تضمین کرده و بیت دیگر آن‎ها را خود ساخته است. ۱۶ رباعی باقیمانده نیز، در یک بیت با تک بیتی های موجود در متون نثر مشترک است اما به دلیل مشخص نبودن و عدم دسترسی به بیت دیگر این تک بیتی ها، بطور قطع نمی توانیم بگوییم که مولانا این رباعیات را به طور کامل از منابعی دیگر نقل کرده یا تنها یک بیت آن‎ها را از دیگران نقل کرده و بیت دیگر را خود سروده است.

کلیدواژه ها:

"دیوان کبیر" ، "رباعیات ‎ناشناس" ، "متون نثر متقدم" ، "مجموعه های ‎کهن" ، "نسخ خطی"