بررسی جایگاه فرهنگ و منش پهلوانی در متون دینی و ادبی

در ایران باستان بنابر عقاید حاکم و تعالیم اوستا، ناخوشی منسوب به اهریمن بوده و توسط این نیروی بیگانه وارد بدن می شده است. از این رو، وظیفه هر ایرانی در عرف مبارزه با اهریمن بوده است. بنابراین، ایرانیان برای پرورش جسم و جان و تامین سلامت به فرزندان شان انواع ورزش های پایه را می آموختند. همچنین، ادبیات ایران قبل و بعد از اسلام مملو از حماسه ها و حماسه سازان است و پادشاهان و پهلوانان سعی داشتند به نحوی با انتساب خود به پهلوانان اساطیری برای خود مشروعیت کسب کنند. ورزش زورخانه ای از آغاز تحت تاثیر عوامل مذهبی و اجتماعی-اخلاقی قرار گرفته است. آیین ها و ادیانی مانند آیین مهرپرستی و دین زرتشتی پیش از اسلام و جلوه هایی از کردارهای اجتماعی و دینی مانند عرفان و تصوف، آیین فتوت و مذهب تشیع پس از اسلام، در شکل گیری این ورزش باستانی تاثیر گذاشته اند. بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی مروری جایگاه فرهنگ و منش پهلوانی در متون دینی و ادبی می باشد. روش مطالعه حاضر به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام گرفت. بررسی منابع (کتب، مقالات و...) نشان داد که قرار گرفتن ورزش زورخانه در صراط مستقیم و مدیریت آن توسط اصحاب واقعی، کاردان، متعهد و اهل آن و حرکت در راستای بسط و گسترش سجایای اخلاقی و ارزش های والای انسانی و آداب پهلوانی و عیاری و تفهیم و برگردان آن به تمامی عناصر و سطوح و مناسبات موجود در نظام ورزش کشور مستلزم تبیین درست از تبیین فرایند اجتماعی– فرهنگی عیاری و شکل گیری ورزش و خرده فرهنگ زورخانه در ایران است که در واقع این مطالعه تلاشی بود در این راستا و توسعه مدلی برای فهم و صورت بندی آن.

کلیدواژه ها:

فرهنگ پهلوانی ، دین ، ادب