نقد تطبیقی "ساختار روایی" خسرو و شیرین نظامی و مثنوی پدماوت

ادبیات تطبیقی دانشی است که با یافتن وجوه مشترک به بررسی احتمال تاثیرگذاری و تاثیر­پذیری دو یا چند اثر ادبی که به قلمروهای ملی ادبی متفاوت تعلق دارند، و نیز تحلیل و آشکارداشت چند و چون این تاثیر و تاثر، می­پردازد. این تطبیق­ها معمولا در بستر دو زبان صورت می­گیرد اما متغیرهای دیگری همچون زمان و زمینه­های فرهنگی و اجتماعی خلق آثار، تفاوت در شیوه­های زیستی و جغرافیای فرهنگی را نیز دربرمی­گیرد. در پژوهش­­های تطبیقی روایت­ ­شناختی، وجوه مشابه و متفاوت درونمایه­هایآثار، شیوه­ها و عناصر روایتگری بررسی می­شود.خسرو و شیرین نظامی و نظیره­ی آن پدماوت عبدالشکور بزمی دو منظومه­ی بزرگ ایرانی و هندی­اند که در ساختار روایی تشابه­ها و تفاوت­هایی دارند. هر دو اثر از حوادث و شخصیت­های تاریخی مایه  گرفته­اند اما روایت نظامی به داستان و روایت هندی به تاریخ متمایل­تر است. از نظر زاویه دید، راوی داستان نظامی دانای کل مطلق و راوی منظومه هندی دانای کل خنثی است. هر دو منظومه از زمان تقویمی و حسی بهره­ گرفته­اند اما زمان تقویمی در آنها قوی­تر است. در انتقال زمانی و مکانی روایت دو منظومه شباهت­ها و تفاوت­هایی وجود دارد. توصیف مناظر طبیعی، مراسم رزم و بزم، و اشخاص در اشکال مختلف در هر دو منظومه نقش مهمی در واقع­نمایی دارد.

کلیدواژه ها:

نقد تطبیقی ، روایت شناسی ، خسرو و شیرین نظامی ، پدماوت ، عبدالشکور بزمی دهلوی