جایگاه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک ایران در انتقال انرژی دریای خزر به بازارهای جهانی

محصور بودن کشورهای حوزه دریای خزر در خشکی و عدم دسترسی آنها به آبراه های بین المللی برای انتقال انرژی خود به بازارهای جهانی سبب شده است که انتقال انرژی خزر به بازارهای جهانی به یک مسئله منطقه ای و بین المللی تبدیل شود. برای انتقال انرژی خزر به بازارهای جهانی مسیر های مختلفی پیشنهاد شده است که بیشتر از آنکه شرایط اقتصادی و فنی مدنظرقرار گیرد، تحت تاثیر ملاحظات سیاسی است. همواره کشور ایران به عنوان مناسب ترین گزینه انتقال انرژی خزر به بازازهای جهانی مطرح است ولی اجرایی شدن این پروژه با توجه به مخالفت های شدید آمریکا با چالش هایی روبه رو است. هدف مقاله حاضر مطالعه جایگاه دریای خزر در تامین انرژی جهانی در قرن بیست ویک و ارائه راهکار های برای انتقال انرژی خزر به بازار های جهانی با توجه به ظرفیت های ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی ایران، در تقابل با مخالفت های آمریکاست. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینترنتی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که انررژی دریای خزر از جایگاه ویژه ای در معادلات نظام جهانی برخوردار است و ظرفیت های ژئوپلیتکی و ژئواکونومیکی ایران در تقابل با مخالفت های امریکا از وزن بیشتری برخوردار است که در صورت دیپلماسی هوشمندانه ایران، طرح انتقال انرژی خزر به بازار های جهانی از مسیر ایران به واقعیت خواهد پیوست.

کلیدواژه ها:

دریای خزر ، ژئواکونومیک ، ژئوپلیتیک ، مسیرهای خط لوله انتقال انرژی ، دیپلماسی