تحلیل ساختار فضایی شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی، با استفاده از تحلیل های آماری چند متغیره و شبکه‎های عصبی

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: مجله پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره: 42، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JHGR-42-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 173
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

میرنجف موسوی

دانشجوی دوره دکتری دانشگاه اصفهان

علی زنگی آبادی

استادیار دانشگاه اصفهان

مسعود تقوایی

دانشیار دانشگاه اصفهان

حمید رضا وارثی

استادیار دانشگاه اصفهان

کرامت ا... زیاری

استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

چکیده

هدف از این مقاله بررسی و تحلیل ساختار فضایی شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی و عوامل موثر بر آن از طریق شاخص های مختلف(جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی- درمانی، زیربنایی، حمل و نقل و ارتباطات و کالبدی) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و همبستگی است. از مدل های کمی برنامه ریزی از جمله تصمیم گیری های چند معیاره تاپسیس، آنتروپی، ضریب پراکندگی برای رتبه بندی و از روش های شبکه عصبی، تحلیل رگرسیون، تحلیل مسیر و تحلیل واریانس برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. برابر بررسی های صورت گرفته از بین ۱۳ شهر مرزی استان آذربایجان غربی بر اساس تقسیمات اداری – سیاسی ۱۳۸۵، شهرهای پیرانشهر، سردشت و اشنویه که حدود ۸/۶۷ درصد از جمعیت شهرهای مرزی را شامل می شوند به عنوان شهرهای مرزی توسعه یافته شناخته شده اند. شهرهای سیه چشمه، آواجیق، گردکشانه، تازه شهر و پلدشت که حدود ۷/۱۸ درصد از جمعیت شهرهای مرزی را در برگرفته اند به عنوان شهرهای مرزی نیمه توسعه یافته و شهرهای میرآباد، سیلوانه، بازرگان، ربط و سرو که حدود ۵/۱۳درصد از جمعیت شهرهای مرزی را تشکیل می دهند به عنوان شهرهای محروم مرزی استان شناخته شده اند. استفاده از مدل ضریب پراکندگی نشان می دهد در بین شاخص های مختلف بیشترین میزان نابرابری در شاخص های فرهنگی و کمترین میزان نابرابری در شاخص های اجتماعی بوده است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر بخش های فرهنگی و زیربنایی به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر ساختار فضایی شهرهای مرزی داشته اند. در روش شبکه های عصبی بخش زیربنایی با میزان ۱۰۰ درصد و بخش جمعیتی با میزان ۸/۸ درصد بیشترین و کمترین اهمیت را در بین ساختار فضایی شهرهای مرزی داشته اند. میزان نابرابری بین رتبه شهرهای مختلف در بخش های گوناگون با استفاده تحلیل واریانس چند متغیره بررسی گردید که نتایج بیانگر نابرابری رتبه شهرها در شاخص های مختلف بوده است. یعنی توسعه شهرها در شاخص های مختلف یکسان صورت نگرفته است.

کلیدواژه ها

آذربایجان غربی., تحلیل های آماری, ساختار فضایی, شبکه عصبی, شهرهای مرزی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.