مجتمع تشخیص مصلحت نظام و جایگاه قانونی آن

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اصلاحیه سال ۱۳۶۸ نهاد جدیدی به نام مجمع تشخیص مصلحت نظام بر نهادهای موجود موثر در تشکیلات حکومتی نظام جمهوری اسلامی ایران افزوده شد. اصل ۱۱۲ اصلاحی قانون اساسی تشکیل این نهاد و هدف از تشکیل آن را اعلام می دارد. این مجمع که به دستور رهبر و زیرنظر او تشکیل می شود و اعضای آن را معظم له تعیین می نماید علاوه بر اینکه عنوان بازوی مشورتی رهبر را دارد، در تصویب و تایید قواینین نیز نقش دارد و در برخی موارد سرانجام تصویب نهایی قانون به نظر آن مجمع موکول شده است. این وظیفه مجمع بسیار حساس و ظریف و پیچیده است و در واقع انگیزه نوشتن این مقاله نیز عمدتا تشریح این وظیفه اساسی مجمع و نقش آن در قانونگذاری است. چنانکه می دانیم اصل ۵۸ قانون اساسی اعمال قوه مقننه را از طریق مجلس شورای اسلامی اعلام نموده و اصل ۵۹ به عنوان یک طریق فوق العاده در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی اعمال قوه مقننه به وسیله همه پرسی و مراجعه مستقیم به آراء مردم را پیش بینی کرده است که البته ارجاع به همه پرسی نیز به تصویب مجلس برسد