بررسی توزیع مکانی علفهای هرز و تاثیر آن بر زیستتوده گندم (Triticum aestivum L.)

بهمنظور تشریح پراکنش مکانی علفهای هرز و تاثیر آن بر زیستتوده گندم تحت شرایط مدیریت رایج، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۸۸-۱۳۸۷ در یک مزرعه گندم واقع در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود با استفاده از روش ژئواستاتیستیک انجام شد. علفهای هرز در ۱۲۱ نقطه در سطح مزرعه در دو نوبت بهترتیب قبل و بعد از کنترل پس رویشی شناسایی و شمارش شدند. زیستتوده هوایی گندم نیز در محلهای منطبق بر ثبت گیاهچه علفهای هرز در زمان نمونهبرداری اول جمعآوری و توزین شد. در مجموع ۱۲ گونه علف هرز در مزرعه مشاهده شد. تجزیه و تحلیل سمی واریوگرام برای گونههای متداول نشان داد که ۴/۶۷ تا ۸/۹۹ درصد واریانس در تراکم حاصل همبستگی مکانی بود، یا بهعبارتی اغلب گونههای علف هرز در هر دو مرحله نمونهبرداری دارای پراکنش لکهای بودند. در این آزمایش وزن خشک زیستتوده گندم نیز در سطح مزرعه دارای الگوی توزیع لکهای بود. همبستگی مکانی قوی (۸۹ و ۴/۸۷ درصد بهترتیب در مرحله اول و دوم نمونهبرداری) بین عکس وزن زیستتوده گندم و تراکم کل علفهای هرز توسط آنالیز کراس سمی واریوگرام در سطح مزرعه مشاهده شد. مطابقت بالایی بین نقاط با تراکم بالای علف هرز و نقاط دارای بیوماس کم گندم روی نقشهها مشاهده شد. نتایج نشان داد که آرایش لکهای علفهای هرز باعث توزیع غیریکنواخت در تولید بیوماس گیاه زراعی میشود.