مقایسه نظام های بهره برداری به لحاظ مصرف انرژی تولید سویا (Glycine max L.) در دشت مغان

هدف از این تحقیق مقایسه نظام های بهره برداری (تعاونی، خصوصی و دولتی) به لحاظ مصرف انرژی تولید سویا و بررسی تاثیر انرژی نهاده ها در میزان عملکرد سویا در مغان می باشد. برای این منظور، اطلاعات با تکمیل پرسشنامه از ۵۴ کشاورز خصوصی، ۱۴ کشاورز عضو تعاون و ۱۴ واحد کشت و صنعت جمع آوری گردید. بیشترین انرژی ورودی برای تولید سویا در نظام های بهره برداری دولتی (۲۶۷۸۴/۲۸ مگاژول در هکتار) و به دنبال آن در نظام بهره برداری تعاونی (۲۴۸۱۵/۹۸ مگاژول در هکتار) مشاهده گردید. همچنین، انرژی خروجی در نظام بهره برداری دولتی، تعاونی و خصوصی به ترتیب ۴۳۶۲۷/۵، ۴۱۹۴۷/۵ و ۳۹۹۴۸/۶۱ مگاژول در هکتار محاسبه شد. سهم انرژی های تجدید پذیر از کل انرژی ورودی در نظام های بهره برداری تعاونی، خصوصی و دولتی به ترتیب ۳۷/۴۷%، ۳۷/۸۴% و ۳۱/۰۷% برآورد شد و سهم انرژی های تجدید ناپذیر به ترتیب ۶۲/۵۳%، ۶۲/۱۶% و ۶۸/۹۳% از کل انرژی ورودی بود. میزان اتکا به منابع انرژی تجدید ناپذیر برای تولید سویا در این منطقه زیاد است و باید در جهت جایگزین نمودن منابع انرژی تجدید پذیر به جای منابع تجدید ناپذیر تلاش شود. تجزیه و تحلیل انرژی نشان داد، نسبت انرژی خروجی به انرژی ورودی، برای نظام بهره برداری تعاونی، خصوصی و دولتی به ترتیب ۱/۶۸، ۱/۶۳ و ۱/۶۲ می باشد. نظام بهره برداری تعاونی در همه شاخص های انرژی، گزینه بهتری نسبت به نظام بهره برداری خصوصی و دولتی بود. برای پیدا کردن رابطه بین انرژی نهاده ها و عملکرد، از تابع تولید کاب داگلاس استفاده شد. تخمین کشش تولید نشان داد، در بین نهاده های انرژی، آبیاری موثرترین نهاده برای تولید سویا است.

کلیدواژه ها:

شاخص های انرژی ، نظام های تولید ، تابع تولید