بررسی تطبیقی و تحلیلی ویژگی های خانه های تاریخی اصفهان در گستره تزئینات معماری

بناهای ساخته شده در دوران قاجار آغاز تحول در هنر، معماری و تزئینات تحت تاثیر غرب و آغاز مدرنیته در ایران است. یکی از این بناها با کاربری مسکونی خانه ها تلقی می شود که دارای تزئینات فاخر معماری است بنابراین در این پژوهش به بررسی تزئینات معماری خانه های دوران قاجار که دارای ویژگی های تزئینی از جمله انواع گره چینی، تحلیل شکل و تزئینات پنجره های ارسی، تزئینات گچ و چوب است، پرداخته می شود. این مقاله با ترکیبی از روش تحقیق تفسیری-تاریخی و پژوهش نمونه موردی ها گردآوری اطلاعات از طریق اسناد کتابخانه ای در موضوع تزئینات خانه های قاجار و همچنین مطالعات میدانی با حضور در محل و مشاهده مستقیم و عکس برداری به بررسی سه خانه شاخص دوره قاجار از جمله خانه معتمدی، انگورستان ملک و مصورالملکی پرداخته می شود. سوال اصلی پژوهش در این است که تزئینات معماری خانه های قاجاری اصفهان چه ویژگی هایی دارند؟ لذا در ابتدا به معرفی و توصیف این سه خانه پرداخت می شود و سپس تزئینات معماری آن به تشریح و تحلیل درمی آید. نتایج نشان می دهد هر سه خانه دارای انواع تزئینات معماری که تلفیقی از سبک سنتی و مدرن است را دارا می باشند که میزان تزئینات به دلیل بحث محرمیت و درون گرایی در خانه های تاریخی اصفهان بر اساس سلسله مراتب و کارکرد هریک از فضاها متغیر است. درصد استفاده از تزئینات در فضاهای داخلی اصلی و خاص نسبت به فضاهای بیرونی مانند حیاط و ایوان بسیار گسترده تر هست و هرچه به درون خانه ها می رویم به جهت تاکید بر اهمیت و زیبایی، دیوارها مزین تر و با تزئینات بیشتر به چشم می خورد.

کلیدواژه ها:

تزئینات معماری ، دوره قاجار ، خانه های تاریخی اصفهان