تحلیل داستان «شیر و گاو» و بازجست کار دمنه بر پایه نظریه دریافت

کتاب کلیله و دمنه سیاست­نامه­ای در پوشش حکایت­های تمثیلی و اخلاقی است. نویسنده با استفاده از این پوشش و ترفند، مخاطب را از ادراک روشن موضوع اصلی کتاب؛ یعنی سیاست، باز­می­دارد. داستان «شیر و گاو» از برجسته ترین داستان­های این کتاب و صحنه جنگ قدرت میان شیر (حاکم) و شغالی به اسم دمنه است. روایت رسمی این داستان با تکیه بر اصالت نظر نویسندگان و جانب­داری ضمنی از حاکم سعی دارد که دمنه را در جریان مرگ شنزبه گناه­کار جلوه­ دهد و دلیل محاکمه و مرگ او را صرفا توطئه برای قتل شنزبه بداند. با بهره­گیری از اصول مکتب «کنستانس» می­توان به نشانه­ هایی در داستان دست یافت که دلیل اصلی طراحی این ماجرا، مخالفت های دمنه با حاکمیت بوده است. مکتب مذکور که ارتباط عمیقی با مطالعات ادبی دارد، به وسیله «آیزر و یائوس» بنیان گذاری شده است. این دو استاد با بی­­اساس دانستن معنی ثابت و ذاتی متون ادبی، معتقد بودند که می توان با خوانش، معنا را کشف کرد و خواننده را به نقش­آفرینی در تولید معنا کشاند. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و استفاده از منابع کتاب­خانه­ای سعی دارد با مبنا قرار دادن اصالت درک خواننده، به تحلیل داستان شیر ­و ­گاو و بازجست کار دمنه بپردازد و برداشت جدیدی از داستان ارائه کند که در صورت توفیق، می­تواند الگویی برای  تفسیر متون مشابه باشد.

کلیدواژه ها:

کلیله و دمنه ، هرمنوتیک ، نظریه دریافت ، متن و خواننده