بررسی نیازهای آموزشی بهداشت دوران بلوغ دختران دانش آموز راهنمایی استان مازندران، سال ۱۳۸۲

سابقه و هدف: از آن جا که برنامه ریزی برای آمادگی دختران نوجوان در رو به رو شدن با مسایل بلوغ باید بر اساس اطلاعات دقیق در مورد الگوی رفتاری و نیازهای آموزشی آن ها پیش بینی و اطلاعات آموزشی لازم تدارک دیده شود، این مطالعه با هدف تعیین میزان دانش، نگرش و عملکرد بهداشتی دختران مدارس راهنمایی استان مازندران در مورد بلوغ در سال ۱۳۸۲ صورت گرفته است.مواد و روش ها: این بررسی یک مطالعه توصیفی بر روی KAP دختران مدارس راهنمایی شهرهای استان مازندران جهت تعیین نیازهای بهداشتی و برنامه ریزی آموزشی می باشد. نمونه های مورد مطالعه ۱۷۴۶ نفر بوده که به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه حاوی سوالات دموگرافیک، آگاهی، نگرش و عملکرد با مراجعه به مدارس جمع آوری شد. پس از جمع آوری داده ها با استفاده از برنامه SPSS و فرمول های آماری X۲، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی تجزیه و تحلیل شد و میزان آگاهی، نگرش و عملکرد بهداشتی در سه سطح ضعیف، متوسط، خوب رده بندی شد و ارتباط آ ن ها با هم و با متغیرهای تاثیر گذار سنجیده شد و در پایان بر اساس یافته ها، نیازهای آموزشی تعیین و برنا مه اموزشی پیشنهاد شد.یافته ها: میانگین سنی و سن قاعدگی نمونه های مورد پژوهش به ترتیب ۳۳/۱۳ و ۲۵/۱۲ سال بود. سطح سواد والدین اکثریت نمونه ها (۳۵ درصد) پایین بود. نتایج نشان داد که ۸/۵ درصد دختران، معنی کامل بلوغ را رشد کامل جسمی- روانی و پذیده قاعدگی می دانستند و آگاهی ۴/۳۳ درصد آنان از بهداشت بلوغ، ضعیف بوده است. میزان فعالیت ورزشی، استحمام و روش تغذیه آنان در دوران قاعدگی به علت عدم آگاهی، کم تر از حد معمول یا بدون تغییر بوده است (p<۰.۰۰۰۱). علی رغم این که نگرش اکثریت آن ها (۳/۷۳ درصد) نسبت به قاعدگی خوب بود، عملکرد روانی آن ها (۸/۶۷ درصد) نسبت به آن ضعیف بوده است. همچنین ۶۲درصد دختران برای اولین بار قاعدگی خود را با مادران مطرح کردند که این نتایج با منبع بهداشتی مورد انتظار دختران، همخوانی دارد(p<۰.۰۰۰۱) . و نیز بین آگاهی و عملکرد بهداشتی دختران با نگرش آنان نسبت به بلوغ، ارتباط معنی داری وجود دارد(p<۰.۰۰۰۱) .استنتاج: نتایج، حاکی از آن بود که علی رغم تمایل اکثریت دختران نسبت به دانش بلوغ، آگاهی و عملکرد آنان در مورد بلوغ و رعایت نکات بهداشتی، ضعیف بوده است و موثرترین و مطمئن ترین کانال انتقال اطلاعات در این زمینه مادران می باشند و نکته مهم دیگر آن که دانسته ها نباید محدود به مکانیسم های بلوغ و قاعدگی باشد بلکه باید به فهم عمیق تر نوحوانان از تغییر فیزیکی و روانی بلوغ و ارتباط آن با مسایل جنسی، تولید مثل و بهداشت ازدواج با توجه به تفاوت های فرهنگی- اجتماعی و سنی کمک کند.

کلیدواژه ها:

Âdolesence ، puberty ، Health- in Âdolesence ، School health services ، Âttitude ، نوجوانان ، بلوغ جسمانی ، بهداشت در نوجوانی ، خدمات بهداشتی مدرسه ها ، نگرش