بررسی تاثیر تغییر غلظت سدیم محلول دیالیز همراه با تغییر سرعت اولترافیلتراسیون بر افت فشارخون حین دیالیز و وزن بین جلسات دیالیز

سابقه و هدف: یکی از روشهایی که برای پیشگیری از افت فشارخون حین دیالیز مطرح شده، استفاده از تغییر غلظت سدیم محلول دیالیز و تغییر سرعت برداشت مایعات می باشد که پروفایل های سدیم و اولترافیلتراسیون گفته می شود. اما یکی ازعوارض این روش، افزایش زیاد در وزن بین جلسات دیالیز می باشد. هدف این مطالعه مقایسه تاثیر دو نوع پروفایل های خطی و پلکانی سدیم و اولترافیلتراسیون بر افت فشارخون و اضافه وزن بین جلسات دیالیز بود.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی بوده که بصورت متقاطع انجام شد. تعداد ۲۶ بیمار تحت همودیالیز مراجعه کننده به دو مرکز همودیالیز بیمارستان های حضرت علی اصغر (ع) و الزهرا (س) اصفهان هر یک به مدت سه جلسه با روش معمول (غلظت ثابت سدیم بر روی ۱۳۸ میلی مول در لیتر)، ۳ جلسه با روش پروفایل ۱ سدیم و پروفایل ۱ اولترافیلتراسیون (پروفایل خطی) و سه جلسه دیگر نیز با روش پروفایل ۳ سدیم و پروفایل ۳ اولترافیلتراسیون (پروفایل پلکانی) تحت دیالیز قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل c۲ و تی مستقل استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه ۲۶ بیمار تحت همودیالیز (۱۶ مرد، ۱۲ زن) با میانگین سنی ۱۹±۴۶.۸ سال شرکت داشتند. در هر گروه تعداد ۷۸ جلسه دیالیز و در مجموع ۲۳۴ جلسه دیالیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که میزان بروز هیپوتانسیون و تعداد تدابیر درمانی در گروه پروفایل خطی سدیم و پروفایل خطی اولترافیلتراسیون و گروه پروفایل پلکانی سدیم و پروفایل پلکانی اولترافیلتراسیون در مقایسه با گروه معمول (کنترل) بطور معنی داری کاهش یافت (p<۰.۰۵) ولی میزان آنها درگروه پروفایلهای خطی و پلکانی تفاوت معنی داری نداشت. همچنین اضافه وزن بین جلسات دیالیز در میان سه گروه، تغییر چندانی نداشت.استنتاج: بکارگیری پروفایلهای سدیم و اولترافیلتراسیون با تنظیم غلظت سدیم و میزان برداشت اولترافیلتراسیون از افت فشارخون در طول دیالیز جلوگیری کرده و مداخلات درمانی و پرستاری را کاهش می دهد، بدون اینکه وزن بین جلسات دیالیز را افزایش دهد. بنابراین استفاده از پروفایلهای سدیم و اولترافیلتراسیون (نوع خطی و پلکانی) نسبت به روش معمول پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

Hemodialysis patients ، intradialytic hypotension ، intradialytic weight gain ، sodium profile ، ultrafiltration profile ، بیماران همودیالیزی ، افت فشارخون ، اضافه وزن بین جلسات دیالیز ، پروفایل سدیم و اولترافیلتراسیون