تحلیل روند دوره های بارشی ایران

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 193

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JGSKH-24-73_025

تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402

چکیده مقاله:

هدف این مقاله آشکارسازی تغییرات در سری­های زمانی شاخص­های فراوانی و شدت بارش یک تا شش روزه ایران و خوشه­بندی ایستگاه ها براساس تغییرات رخ داده در نیم قرن اخیر است. روند تغییرات فراوانی و شدت هر دوره با استفاده از آزمون من-کندال و برآوردگر شیب سن طی دوره ۲۰۱۸-۱۹۶۸ شناسایی شد. سپس با استفاده از روش تحلیل مولفه های اصلی و روش تحلیل خوشه­ای، کل ایستگاه ها براساس روند تغییرات سالانه شاخص­های فراوانی و شدت بارش به ترتیب در پنج خوشه (فراوانی) و چهار خوشه (شدت) دسته بندی شدند. ایستگاه های خوشه ۱ و ۲ نمایانگر فراوانی دوره­های بارشی با روند منفی شدید یا بدون روند هستند. این دو خوشه بیشتر در نیمه­ی جنوبی ایران استقرار یافته­اند. ایستگاه های خوشه ۴ و ۵ نمایانگر فراوانی دوره­های بارشی با روند مثبت (ملایم) هستند که عمدتا در بخش شمالی کشور واقع هستند. ایستگاه های خوشه ۳ نمایانگر فراوانی دوره­های بارشی با روندهای کاهشی (ملایم) هستند که بیشتر در غرب و جنوب غرب ایران متمرکزند. نتایج خوشه­بندی ایستگاه ها براساس شاخص شدت دوره­های بارشی برخلاف نتایج فراوانی، الگوی خاصی را نشان نمی­دهند؛ اما در خوشه­ی ۱ روندهای کاهشی شدیدی در طول نیم قرن اخیر تجربه شده است. ایستگاه های این خوشه بیشتر در مناطق شمالی کشور متمرکزند. سایر خوشه­ها تقریبا در تمام مناطق کشور پراکنده شده­اند. بر این اساس می­توان نتیجه گرفت که فراوانی دوره های بارشی در عرض­های شمالی کشور روندهای افزایشی (متوسط یا ضعیف) و شدت دوره­های بارشی در این عرض­ها روند کاهشی شدیدی داشته­اند. واژ­گان کلیدی: فراوانی بارش، شدت بارش، تحلیل مولفه های اصلی، خوشه­بندی، روند.   [۱] نویسنده مسئول: khezerluyizoleykha@yahoo.com

کلیدواژه ها:

Frequency of precipitation ، intensity of precipitation ، analysis of main components ، clustering ، process ، فراوانی بارش ، شدت بارش ، تحلیل مولفه های اصلی ، خوشه بندی ، روند

نویسندگان

زلیخا خضرلوی محمدیار

PH.D student of climatology, Islamic Azad University, ulum tahghighat, Tehran, Iran.

قاسم عزیزی

Professor of climatology Department of physical Geography, University of Tehran, Tehran, Iran.

بهلول علیجانی

Professor of climatology Department of physical Geography, Kharazmi University, Tehran, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Alijani, B(۲۰۰۲) Variations of ۵۰۰ hpa flow patterns over Iran ...
  • Badreldin, G., H., Hassan, Feng Ping(۲۰۱۲). Regional Rainfall Frequency Analysis ...
  • Domroes, M., Kaviani, M., Schaefer, D., ۱۹۹۸. An analysis of ...
  • Gottschalk, L., ۱۹۸۵. Hydrological regionalization of Sweden. Hydrol. Sci. J. ...
  • Jackson, I.J., Weinand, H., ۱۹۹۵. Classification of tropical rainfall stations: ...
  • Kumar, S. V. Merwade, J. Kam, and K.Thurner. ۲۰۰۹. Stream ...
  • Donat M.G., Alexander, L. V., Yang, H., Durre, I., Vose, ...
  • Kaufman, L., Rousseuw, P,J., ۱۹۹۰. Finding Groups in Data: An ...
  • Nathan, R.J., McMahon, T.A., ۱۹۹۰. Identification of homogeneous regions for ...
  • Ramos, M.C., ۲۰۰۱.Divisive and hierarchical clustering techniques to analyze variability ...
  • Romero, R., Sumner, G., Ramis, C., Genoves, A., ۱۹۹۹. A ...
  • Singh, C. V., ۱۹۹۹. Principal components of monsoon rainfall in ...
  • Serrano, A., V.L. Mateos, and J.A. Garcia. ۱۹۹۹. Trend analysis ...
  • بابائی فینی ام السلمه، منوچهر فرج زاده اصل. (۱۳۸۱). الگوهای ...
  • جهانبخش سعید، سیما ترابی. (۱۳۸۳). بررسی و پیش بینی تغییرات ...
  • حیدری حسن، بهلول علیجانی. (۱۳۷۸). طبقه بندی اقلیمی ایران با ...
  • واکاوی روند بارش شش دهه گذشته ایران [مقاله کنفرانسی]
  • تحلیل فضایی تغییرات اقلیمی در ایران [مقاله ژورنالی]
  • علیجانی بهلول و مجید زاهدی. ۱۳۸۱. تحلیل آماری و سینوپتیکی ...
  • علیجانی، بهلول. (۱۳۹۸). روش شناسی کمی در جغرافیا، تهران، انتشارات ...
  • علیجانی، بهلول. (۱۳۷۴). آب و هوای ایران، تهران، انتشارات دانشگاه ...
  • غیور حسنعلی، ابوالفضل مسعودیان، مجید آزادی و حمید نوری. (۱۳۹۰). ...
  • مریانجی، زهره. (۱۳۹۱). تغییرپذیری رژیم بارش در ایران، پایان نامه ...
  • مسعودیان، ابوالفضل. (۱۳۸۲). شناسایی رژیم های بارشی ایران به روش ...
  • مسعودیان، ابوالفضل. (۱۳۹۰). آب و هوای ایران، مشهد، انتشارات شریعه ...
  • نمایش کامل مراجع