ارزیابی سمیت تحت حاد و تحت مزمن عصاره آبی چای کوهی بر موش صحرایی

سابقه و هدف: گیاه چای کوهی (Stachys lavandulifolia vahl) به سبب اثرات درمانی مختلف از جمله اثرات ضد اضطراب، در بیماری های روماتیسمی، تومورهای ژنیتال و زخم های سرطانی مفید است و دارای اثرات جانبی بر کبد و کلیه است. هدف مطالعه حاضر، ارزیابی اثرات سمی عصاره آبی چای کوهی بر موش های صحرایی در مدل های تحت حاد و تحت مزمن بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، ۳۰ موش صحرایی در ۵ گروه شامل یک گروه شاهد و چهار گروه مورد، برای ۱۴ روز تحت تزریق داخل صفاقی (IP یا Intra protaneal) عصاره آبی گیاه چای کوهی با دوزهای ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ mg/kg قرار گرفتند. در روز ۸ مطالعه، از هر گروه ۶ سر موش، ۳ سر به منظور مطالعه تحت حاد و در روز ۱۵، ۳ سر دیگر به منظور مطالعه تحت مزمن مورد بررسی آزمایش های ALT (Alanine transaminase)، AST (Aspartate aminotransferase)، ALP (Alkaline phosphatase)، GSH (Glutathione)، Cr (Creatinine) و BUN (Blood urea nitrogen) قرار گرفتند و با هم مقایسه شدند. یافته ها: در مطالعه تحت حاد AST و ALT در دوز mg/kg ۱۰۰، BUN در دوزهای mg/kg ۱۰۰ و mg/kg ۲۰۰، GSH در همه دوزها (به جز دوز mg/kg ۱۵۰) با گروه شاهد اختلاف معنی دار داشتند (۰۵/۰ > P). در مطالعه تحت مزمن فقط AST در دوز mg/kg ۲۰۰ با گروه شاهد اختلاف معنی دار داشت (۰۵/۰ > P). استنتاج: عصاره آبی چای کوهی اثرات توکسیک شدید بر کبد و اثرات توکسیک ضعیف تر بر کلیه ها دارد و لازم است مصرف این گیاه در بین عموم با احتیاط صورت گیرد.

کلیدواژه ها:

Stachys lavandulifolia ، subacute toxicity ، subchronic toxicity ، water extract ، چای کوهی ، سمیت تحت حاد ، سمیت تحت مزمن ، عصاره آبی