اپیدمیولوژی شپش سر و عوامل موثر بر آن در دانش آموزان مدارس ابتدایی استان مازندران در سال ۹۲-۱۳۹۱

سابقه و هدف: پدیکلوزیس (Pediculosis) یکی از بیماری های انگلی انسان است که عامل مهمی در سنجش سطح بهداشت جامعه محسوب می گردد. مطالعه حاضر جهت بررسی عوامل موثر در اپیدمیولوژی پدیکلوزیس در دانش آموزان مدارس ابتدایی شهرستان های استان مازندران بر اساس سامانه اطلاعات جغرافیایی در سال ۹۲-۱۳۹۱ صورت گرفت. مواد و روش ها: از میان ۴۵۲۳۷ دانش آموزان شهرستانی که ۱۴۶۵۰ نفر در مناطق روستایی و ۳۰۵۸۷ نفر در مناطق شهری ساکن بودند، ۳۶۰۲۴ دانش آموز دختر و ۹۲۱۳ دانش آموز پسر به تفکیک تعداد و جنسیت و پس از دسته بندی خوشه ای به طریق تصادفی در شهرستان های عمده استان مازندران از گلوگاه تا رامسر انتخاب شدند و از نظر آلودگی به شپش (تخم، بالغ) مورد معاینه قرار گرفتند. با استفاده از پرسش نامه، اطلاعات دانش آموزان تکمیل گردید و نتایج حاصل شده از طریق آزمون آماری ۲ مورد بررسی قرار گرفت. در پایان با وارد کردن اطلاعات بیماری موردنظر در جدول اطلاعاتی استان، توزیع فضایی بیماری با استفاده از نرم افزار GIS (Geographical information system) ترسیم شد. یافته ها: در بین ۴۵۲۳۷ دانش آموز مورد بررسی، ۸۲۳ فرد آلوده به پدیکلوزیس شناسایی شدند. متوسط درصد آلودگی در مناطق شهری استان ۴/۱ درصد و در مناطق روستایی استان ۶۴/۵ درصد بود. بین شیوع پدیکلوزیس با برخی متغیرها ارتباط معنی داری مشاهده شد. اطلاعات به دست آمده نشان داد که آلودگی در غرب استان کمتر از نواحی مرکزی و شرق استان بود. استنتاج: این تحقیق نشان داد که میزان تحصیلات والدین، داشتن مربی بهداشت و رعایت بهداشت فردی با شیوع پدیکولوزیس در جمعیت رابطه معکوس دارد. جهت کنترل و پیشگیری از پدیکلوزیس، کوشش در راستای ارتقای سطح آگاهی مردم ضروری می باشد.

کلیدواژه ها:

Pediculosis capitis ، primary school children ، epidemiology ، geographic information system (GIS) ، Mazandaran ، Iran ، شپش سر ، اپیدمیولوژی ، دانش آموزان ابتدایی ، GIS ، استان مازندران