بررسی مفردات دارویی موثر بر سوختگی بر مبنای طب سنتی مکتوب ایران

سابقه و هدف: سوختگی به عنوان یک اختلال مهم تهدید کننده سلامت انسان ها می باشد. هدف از این مطالعه، معرفی فراورده های طبیعی مورد توصیه منابع مکتوب طب سنتی ایران برای درمان زخم های سوختگی بود. مواد و روش ها: جامعه مورد بررسی در این مطالعه مروری منابع مکتوب طب سنتی ایران از قرن دوم هجری و قمری بودند که با واژه های سوختگی و حرق مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهایی مثل نام مفرده، منبع مفرده (گیاهی، حیوانی و معدنی)، روش استفاده از مفرده و طبیعت آن، استخراج و طبقه بندی شد. همچنین مستندات جدید برای فراورده های ثبت شده در منابع مکتوب در سایت های معتبر با استفاده از نام علمی فراورده و سوختگی جستجو شد. یافته ها: ۸۹ فراورده طبیعی برای درمان سوختگی در کتب طب سنتی معرفی شد. ۱/۴۶ درصد موارد در منابع و ادوار مختلف توصیه شد. ۴/۷۶ درصد (۶۸ مورد) از فراورده های معرفی شده، دارای منشا گیاهی، ۷/۱۵ درصد دارای منشا معدنی و ۹/۷ درصد دارای منشا حیوانی بودند. قسمت اعظم فراورده های معرفی شده، دارای طبیعت سرد و خشک بودند. ۱۸ درصد از مفردات معرفی شده به غایت نافع و یا دارای اثر شگفت انگیز توصیف شدند. استنتاج: بعضی از فراورده ها، در قالب روش های علمی و استاندارد امروز دنیا، مورد تایید قرار گرفت؛ اما برای بقیه موارد معرفی شده در این مطالعه، بستر مناسبی برای محققین علاقمند با رویکرد بهره گیری مناسب از منابع مکتوب طب سنتی ایران وجود دارد.

کلیدواژه ها:

Iranian traditional medicine ، Burn Wound healing ، traditional books ، طب سنتی ایران ، التیام سوختگی ، کتاب سنتی ایران