بررسی عوامل موثر بر مدت زمان عود سرطان پستان با استفاده از مدل کاکس

سابقه و هدف: هدف از این مطالعه، برآورد بقای بدون بیماری، در بیماران زن مبتلا به سرطان پستان و تعیین اثرعوامل خطر می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه کوهورت گذشته نگر، پرونده ۳۷۷ بیمار که طی سال های ۱۳۸۵ الی ۱۳۹۰به بیمارستان امید مشهد مراجعه کرده بودند، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. وضعیت بیماران تا فروردین ۱۳۹۳ مورد پیگیری قرار گرفت. تحلیل داده ها با نرم افزار آماری SAS ۹.۳ و با روش رگرسیونی نیمه پارامتری کاکس، با تعیین متغیر وابسته زمان پس از جراحی تا رخداد اولین عود یا متاستاز انجام گرفت. یافته ها: از میان ۳۷۷ بیمار با میانگین سنی ۴۹ سال، ۲۴۹ نفر (۶۶ درصد) عدم رخداد متاستاز و ۱۲۸ نفر (۳۴ درصد) رخداد متاستاز داشته اند. با روش ناپارامتری کاپلان مایر، احتمال بقای بدون بیماری برای ۲۹۲۰ روز پیگیری معادل ۸ سال، ۵/۵۲ درصد با میانه ۶ سال و سه ماه محاسبه گردید. بین میزان بقا بدون بیماری، برای بیماران با اندازه های متفاوت تومور و تعداد غدد درگیر تفاوت معنی دار وجود داشت (۰۱/۰>p). افزایش خطر عود یا متاستاز بیماری، با افزایش اندازه تومور، افزایش تعداد گره های لنفی درگیر وافزایش میزان نشانگر سرطان (u/ml(Cancer Antigen ۱۵-۳ (CA ۱۵-۳) قبل از عود، در ارتباط است. نسبت شانس بروزخطر متاستاز بیماری به طور همزمان با کنترل سایر متغیرها، به ازای هر واحد افزایش در اندازه تومور، ۱۹درصد، به ازای افزایش هر یک گره لنفی درگیر،۱۰ درصد و به ازای هر واحد افزایش در میزان نشانگر u/ml CA ۱۵-۳، ۶/۰ درصد افزایش می یابد. استنتاج: بر اساس نتایج، افزایش نشانگرCA ۱۵-۳  در کنار اندازه تومور و تعداد غدد درگیر، به عنوان عوامل پیش آگهی دهنده خطر بروز متاستاز یا عود تعیین شدند.

کلیدواژه ها:

Disease-free survival ، metastasis ، breast neoplasm ، Kaplan-Meier ، بقای بدون بیماری ، متاستاز ، سرطان پستان ، کاپلان مایر